Quan hệ EU – Belarus ấm trở lại

Động thái này diễn ra ngay sau khi Belarus hoàn tất cuộc bầu cử tổng thống được đánh giá là minh bạch với việc Tổng thống Alexander Lukashenko tái đắc cử nhiệm kỳ thứ năm. Đây là một dấu hiệu cho thấy, quan hệ giữa Belarus và Liên minh châu Âu đang dần ấm trở lại sau một thời gian căng thẳng.

Quyết định đình chỉ các biện pháp trừng phạt Belarus được đưa ra tại Hội nghị ngoại trưởng các nước Liên minh châu Âu diễn ra ở Luxembourg. 

Việc Tổng thống Alexander Lukashenko tái đắc cử nhiệm kỳ thứ năm là một dấu hiệu cho thấy, quan hệ giữa Belarus và EU đang ấm dần trở lại. (ảnh: AP).

Trong một tuyên bố trước báo giới sau hội nghị, Ngoại trưởng Đức Frank-Walter Steinmeier cho biết, quan điểm chung của các Ngoại trưởng Liên minh châu Âu là phải thay đổi quan hệ với Belarus: “Các nước thành viên Liên minh châu Âu có cùng thiện chí và đồng thuận trong vấn đề cần thay đổi quan hệ với Belarus”.

Còn theo Quốc vụ khanh phụ trách các vấn đề châu Âu của Pháp Harlem Desir, ngoại trưởng các nước Liên minh châu Âu đã có cam kết tạm thời đình chỉ các biện pháp trừng phạt Belarus trong vòng 4 tháng. Tuy nhiên, các biện pháp này có thể được áp đặt trở lại ngay lập tức nếu thấy cần thiết.

Ông Desir cũng cho biết, Liên minh châu Âu sẽ tiếp tục xem xét lại kỹ lưỡng hơn về các biện pháp hạn chế đối với Belarus cũng như tăng cường hợp tác với chính quyền của Tổng thống Lukashenko trong thời gian tới: “Quyết định đình chỉ tạm thời này vừa có thể làm mới lại, vừa có thể đình chỉ các biện pháp trừng phạt nhằm khuyến khích quyền con người, cũng như tăng cường các quy định của pháp luật tại Belarus. Sau 4 tháng tới, chúng tôi sẽ tiếp tục đưa ra quyết định là liệu có nên áp đặt lại các biện pháp trừng phạt hay không”.

Theo hãng thông tấn TASS của Nga, các biện pháp đình chỉ trừng phạt Belarus này chỉ liên quan tới các pháp nhân và thể nhân trong “danh sách đen”, trong khi lệnh cấm vận vũ khí đối với Belarus vẫn có hiệu lực. Nếu được đình chỉ toàn bộ, đây sẽ được xem là một bước đi lớn nhằm chấm dứt 9 năm cô lập về ngoại giao quốc tế đối với chính quyền của Tổng thống Lukashenko.

Ngay trước thềm cuộc bầu cử tổng thống ở Belarus, Liên minh châu Âu đã tuyên bố có thể xem xét lại các biện pháp trừng phạt vốn sẽ hết hạn vào ngày 31/10 tới nhằm tạo bầu không khí thuận lợi cho cuộc bầu cử này. Quyết định đình chỉ trên mới chỉ là sự đồng thuận chính trị của 28 nước Liên minh châu Âu chứ chưa có một thỏa thuận chính thức. Dự kiến, văn kiện chính thức sẽ được công bố vào cuối tháng này, trước ngày 31/10.

Quan hệ giữa Belarus và Liên minh châu Âu luôn trong trạng thái căng thẳng kể từ năm 1997 với việc liên minh này liên tục áp đặt các biện pháp trừng phạt Belarus. Liên minh châu Âu đã đưa Tổng thống Lukashenko cùng khoảng 170 cá nhân khác vào cái gọi là “danh sách đen” cấm nhập cảnh vào Liên minh châu Âu và bị phong tỏa tài sản ở các nước Liên minh châu Âu. Biện pháp này cũng cấm các doanh nghiệp châu Âu giao dịch kinh tế với một loạt công ty của Belarus.

Tuy nhiên, Belarus vẫn luôn để ngỏ cánh cửa đối thoại cải thiện quan hệ. Tổng thống Lukashenko cho rằng việc cải thiện quan hệ hai bên hiện chỉ phụ thuộc vào các nước phương Tây bởi Liên minh châu Âu vẫn là một trong những đối tác thương mại chính, nguồn cung cấp tín dụng và đầu tư quan trọng của Belarus, trong khi Belarus cũng là đối tác của Liên minh châu Âu và có thể làm cầu nối để Liên minh châu Âu tiếp cận thị trường Liên minh kinh tế Á-Âu./.