Đàm phán bí mật “đổ bể” sau khi Ukraine tấn công tỉnh Kursk của Nga
VOV.VN - Ukraine nói rằng chiến dịch đột kích vào tỉnh Kursk là nhằm mục đích buộc Nga tham gia vào “quy trình đàm phán công bằng”. Tuy nhiên, theo các nguồn tin, cuộc tấn công của Kiev đã phá hỏng các cuộc đàm phán bí mật do Qatar làm trung gian.
Ukraine lên kế hoạch trong hơn 1 năm
Đài NBC News của Mỹ dẫn lời một cố vấn cấp cao của chính phủ Ukraine cho biết, Kiev đã lên kế hoạch cho một cuộc tấn công theo kiểu xâm nhập vào lãnh thổ Nga giống như cuộc đột kích vào tỉnh Kursk trong một thời gian dài.
Theo vị cố vấn này, ý tưởng về một cuộc xâm nhập vào lãnh thổ Nga đã “được đưa ra thảo luận trong hơn một năm” ở Kiev. Mục tiêu của chiến dịch như vậy là chuyển hướng sự chú ý của Nga khỏi các khu vực khác của tiền tuyến, đặc biệt là Donbass, nơi lực lượng của Moscow đã liên tục tiến quân kể từ đầu năm tới nay.
NBC News mô tả cuộc tấn công vào tỉnh Kursk là một “canh bạc rủi ro” của Ukraine bởi trong tuần này, quân đội Nga đã tuyên bố chiếm được 3 khu định cư tại Donetsk và tiếp cận thị trấn chiến lược Krasnoarmeysk (Ukraine gọi là Pokrovsk).
“Câu hỏi bây giờ là Ukraine muốn - và có thể - giữ được khu vực họ kiểm soát ở Kursk trong bao lâu mà không phải hy sinh thêm các vùng lãnh thổ ở Donbass”, NBC News bình luận.
Trong khi đó, WSJ dẫn nguồn tin cho hay, cuộc đột kích vào tỉnh Kursk của Nga đã buộc Ukraine phải triển khai một lực lượng dự bị mà Kiev xây dựng với sự hỗ trợ của phương Tây vốn dự kiến dành cho các hoạt động vào cuối năm nay và năm 2025. Theo đó, 6.000 quân đã được điều đến Kursk và khoảng 4.000 quân bổ sung được triển khai để hỗ trợ tại khu vực Sumy của Ukraine, nơi giáp biên giới với Nga.
Đầu tuần này, Thiếu tướng Apty Alaudinov, chỉ huy Lực lượng đặc nhiệm Akhmat từ Cộng hòa Chechnya của Nga, cho biết thông tin tình báo mà quân đội Nga thu thập được cho thấy mục đích thực sự của Ukraine khi đột kích tỉnh Kursk là chiếm giữ Nhà máy điện hạt nhân Kursk. Theo ông, Kiev kỳ vọng quân đội của họ có thể đạt được mục tiêu này vào ngày 11/8.
“Cuộc tấn công chớp nhoáng này được cho là nhằm chiếm giữ Nhà máy điện hạt nhân ở Kurchatov và bắt đầu đàm phán với tối hậu thư yêu cầu Nga rời khỏi một số nơi hoặc phải làm gì đó. Tuy nhiên, họ đã thất bại”, ông Alaudinov nhấn mạnh.
Các cuộc đàm phán bí mật
Cố vấn cấp cao của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, ông Mikhail Podoliak, đầu tuần này nói rằng chiến dịch của Kiev đột kích vào tỉnh Kursk là nhằm mục đích “thuyết phục Nga” tham gia vào “quy trình đàm phán công bằng”.
Tuy nhiên, Washington Post ngày 17/8 dẫn các nguồn tin nói rằng, cuộc tấn công của Ukraine vào Kursk đã phá hỏng các cuộc đàm phán bí mật do Qatar làm trung gian giữa Moscow và Kiev, vốn có thể mở đường cho một “lệnh ngừng bắn một phần”.
Một nhà ngoại giao giấu tên nói với tờ báo rằng cả 2 bên đều có ý định cử các phái đoàn đến Doha để đàm phán một thỏa thuận mang tính bước ngoặt nhằm ngăn chặn các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng. Tuy nhiên, khi Ukraine tiến hành một cuộc tấn công quy mô lớn vào lãnh thổ Nga vào tuần trước, các cuộc đàm phán vốn đã lên kế hoạch lại bị đặt dấu hỏi.
Theo một nguồn tin của WaPo, các quan chức Nga đã hoãn các cuộc gặp, mô tả cuộc tấn công vào Kursk là “một sự leo thang”. Tuy nhiên, một nhà ngoại giao giấu tên cho biết, Nga “không hủy bỏ các cuộc đàm phán, họ nói hãy cho họ thời gian”.
Cuộc đàm phán nhằm chấm dứt các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng đã diễn ra trong 2 tháng qua, và chỉ cần giải quyết các chi tiết nhỏ của thỏa thuận trước hội nghị thượng đỉnh. Một số người tham gia vào các cuộc thảo luận thậm chí còn hy vọng nó có thể mở đường cho một thỏa thuận rộng hơn nhằm chấm dứt xung đột.
Ukraine ngày càng lo ngại về việc liệu nước này có thể sống sót qua mùa đông hay không nếu Nga tiếp tục tấn công cơ sở hạ tầng năng lượng. Hồi tháng 5, Kiev ước tính có tới 50% công suất năng lượng của Ukraine đã bị phá hủy.
“Chúng ta chỉ có một cơ hội để vượt qua mùa đông này, đó là nếu Nga không tiến hành bất kỳ cuộc tấn công mới nào vào lưới điện”, Washington Post dẫn nguồn tin Ukraine cho biết.
Các quan chức cấp cao ở Kiev tỏ ra hoài nghi về các cuộc đàm phán, ước tính cơ hội thành công của họ ở mức 20% hoặc thấp hơn. Sau khi Nga quyết định tạm dừng, phái đoàn Ukraine được cho là vẫn muốn đến Doha, nhưng Qatar đã từ chối, vì thấy không có lý do gì để tiến hành các cuộc đàm phán theo hình thức như vậy.
Một học giả người Nga cho rằng, Moscow sẽ không muốn thực hiện bất kỳ thỏa thuận nào với Ukraine sau cuộc đột kích vào tỉnh Kursk. Tổng thống Nga Putin cũng đã nhấn mạnh, bất kỳ cuộc đàm phán hòa bình nào với Ukraine đều là không thể nếu Kiev vẫn tiến hành “các cuộc tấn công nhằm vào dân thường hoặc đe dọa các cơ sở năng lượng hạt nhân”.
Lần gần đây nhất Ukraine và Nga tổ chức các cuộc đàm phán hòa bình là tại Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ vào mùa xuân năm 2022. Mặc dù các cuộc đàm phán ban đầu đã đạt được tiến triển, nhưng sau đó đã sụp đổ. Moscow đổ lỗi cho sự can thiệp của Thủ tướng Anh khi đó là Boris Johnson, người được cho là đã khuyên Kiev tiếp tục chiến đấu. Ông Johnson đã phủ nhận cáo buộc này.