Israel bước đầu đẩy lui làn sóng Covid-19 nhờ tiêm chủng mũi 3, khẩu trang và thẻ xanh
VOV.VN - Israel đã phải chống chọi nhiều làn sóng Covid-19. Thời gian qua, nhờ áp dụng tổng hợp nhiều biện pháp, nhất là tiêm chủng mũi 3, Israel đã cải thiện được tình hình, bước đầu làm giảm đáng kể số ca nhiễm mới...
Tình hình sáng sủa dần
Các nhà khoa học và giới chức y tế cho hay, vào thời điểm 4 tháng sau khi bước vào một trong những đợt bùng phát Covid-19 tồi tệ nhất, Israel bắt đầu chứng kiến sự giảm mạnh ca nhiễm mới, ca bệnh nặng nhờ vào việc áp dụng các mũi tiêm chủng tăng cường, hộ chiếu vaccine, và quy định phải đeo khẩu trang.
Israel hứng chịu làn sóng dịch bệnh Covid-19 thứ 4 vào tháng 6/2021 do biến thể Delta lây lan siêu nhanh.
Thay vì áp dụng các biện pháp phong tỏa mới, chính phủ Israel đã tiến hành chiến dịch tiêm vaccine Covid-19 mũi 3, sử dụng vaccine Pfizer/BioNTech cho những người từ 12 tuổi trở lên, cùng với đó là quy định phải đeo khẩu trang và bắt buộc sử dụng “thẻ xanh” – chứng nhận đã tiêm chủng, đã phục hồi sau khi mắc bệnh Covid-19, hoặc có xét nghiệm âm tính với virus SARS-CoV-2 gây ra bệnh này khi tới các địa điểm công cộng như nhà hàng...
Kể từ khi dịch Covid-19 đạt đỉnh ở Israel vào đầu tháng 9, số ca nhiễm trong ngày tại nước này đã giảm hơn 80%, còn số ca bệnh nặng giảm gần một nửa.
Thủ tướng Israel Naftali Bennett thông báo vào hôm 12/10/2021 rằng “từng ngày một, chúng ta đang đập tan làn sóng Delta”. Ông lý giải thành công này là nhờ vào chính sách của chính phủ “quản lý sát sao, thông minh, và linh hoạt, cho phép chung sống với dịch bệnh”.
Vai trò của vaccine ngừa Covid-19 và mũi tiêm tăng cường
Áp dụng chiến lược “chung sống với Covid”, Israel đã duy trì trường học và nền kinh tế mở cửa.
Bộ Y tế Israel hôm 14/10 đã trình bày các dữ liệu mới về độ an toàn và hiệu quả trong chiến dịch tiêm tăng cường với một nhóm cố vấn của Cơ quan quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) xem xét việc cho phép tiêm bổ sung mũi tăng cường.
Dữ liệu trên cho thấy trong nhóm đối tượng trên 60 tuổi (nhóm đầu tiên được tiêm tăng cường), các ca nhiễm bắt đầu giảm nhanh vào thời điểm 2 tuần sau khi tiêm mũi 3, trong khi số ca nhiễm vẫn tăng cao ở các nhóm tuổi khác.
Phân tích dữ liệu của Doron Gazit và Yinon Ashkenazy (thuộc nhóm theo dõi Covid-19 của Đại học Hebrew) cho thấy tỷ lệ sản sinh của virus (khả năng lây lan của nó) bắt đầu giảm mạnh trong mỗi nhóm tuổi sau khi tiêm chủng mũi thứ 3.
Hai tháng sau khi làn sóng Delta bắt đầu, những người trên 60 tuổi được tiêm chủng chiếm hơn một nửa số ca bệnh Covid-19 nặng. Chiếm đa số là những người trên 70 tuổi có bệnh nền khiến họ có nguy cơ cao hơn.
Kể từ khi có chiến dịch tiêm mũi tăng cường thì nhóm bị bệnh nặng nhất hầu hết là người chưa tiêm vaccine, trong đó đa số là người trẻ. Nhóm này chiếm khoảng 75% số bệnh nhân nhập viện do mắc Covid-19 nặng. Còn những ai đã tiêm 2 hoặc 3 mũi vaccine thì chỉ chiếm 1/4 số ca bệnh nặng này.
Một liều tiêm thứ 3 cho đến nay tỏ ra hiệu quả trong việc ngăn ngừa các ca đột phá nặng ở nhóm người từ 40 tuổi trở lên đã tiêm vaccine, theo Bộ Y tế Israel.
Hiện có ít dữ liệu về nhóm người lớn trẻ tuổi và nhóm tuổi teen. Tuy nhiên, Bộ Y tế Israel cho hay, cho tới nay các phát hiện của họ chỉ ra rằng mũi tiêm thứ 3 chưa làm tăng nguy cơ viêm cơ tim ở người trẻ tuổi.
Ran Balicer – người đứng đầu ban cố vấn chuyên môn về SARS-CoV-2 của chính phủ Israel, cho rằng việc kết hợp các biện pháp đã làm giảm đà tăng các ca nhiễm biến thể Detal của virus chết người này.
Balicer nói: “Các biện pháp tổng hợp này bao gồm quy định đeo khẩu trang, “thẻ xanh”, xét nghiệm đại trà theo phương pháp PCR và phương pháp test nhanh. Nhưng không nghi ngờ gì nữa, nhân tố quan trọng nhất giúp giảm ca nhiễm Delta trong mùa hè vừa qua là chiến dịch tiêm chủng mũi 3 trên diện rộng”.
Ở Anh, nơi người ta mới chỉ tiêm mũi 3 cho khoảng 5% dân số, còn khẩu trang ít được sử dụng, hộ chiếu vaccine lại không mang tính bắt buộc, số ca Covid-19 đã tăng trở lại.
Vẫn phải thận trọng
Một số nhà khoa học thì cho rằng quyết định của Israel vào cuối tháng 8/2021 phê chuẩn mũi vaccine thứ 3 cho thanh thiếu niên là sớm, thiếu bằng chứng rõ ràng về lợi ích. Họ lập luận rằng nên tập trung vào thuyết phục những người chưa tiêm vaccine chấp nhận đi tiêm chủng.
Mỹ và vài nước châu Âu cho tới nay mới chỉ cho phép tiêm mũi tăng cường cho đối tượng nhiều tuổi hơn, những người có hệ thống miễn dịch suy yếu, và những lao động trong các ngành nghề có nguy cơ phơi nhiễm cao với SARS-CoV-2.
Tổ chức Y tế Thế giới đã đề nghị các nước giàu hoãn tiêm mũi tăng cường trong bối cảnh nhiều nước phải chật vật tìm kiếm nguồn cung vaccine Covid-19.
Hagai Levine – giáo sư dịch tễ học tại Đại học Hebrew ở Jerusalem, nói: “Israel đã vội vã đánh cược khi phê chuẩn mũi 3 cho toàn dân số, chứ không phải cho một số nhóm tuổi cụ thể như các nước khác. Giữa đại dịch, đôi khi chúng ta phải thực hiện các quyết định dựa trên các bằng chứng chưa đầy đủ. Tuy nhiên, ban cố vấn vẫn ủng hộ tiêm mũi 3 cho toàn bộ dân chúng”.
Một số nhà khoa học đã chỉ trích Thủ tướng Bennett vì đã bác bỏ các biện pháp cứng rắn hơn giúp giữ số ca nhiễm Delta ở mức thấp ngay từ đầu. Họ bao gồm các quan chức y tế của chính phủ, những người này e sợ chính sách “sống chung với Covid” sẽ kéo theo tình trạng tử vong lớn.
Sharon Alroy-Preis – trưởng bộ phận y tế công cộng tại Bộ Y tế Israel phát biểu vào hôm 12/10: “Chúng ta có 1.400 người chết trong đợt dịch này”.
Các bác sĩ và giới chức y tế cho rằng vào tháng 9, các bệnh viện đã bị quá tải trong việc chăm sóc các ca bệnh Covid-19 mà đáng lẽ có thể tránh được.
Yael Haviv-Yadid – trưởng phòng hồi sức cấp cứu tại Trung tâm y tế Sheba, nói: “Chính sách mở cửa kinh tế thì cũng tốt thôi nhưng cũng có cái giá của nó”. Phòng điều trị tích cực này đã phải chứng kiến một làn sóng các bệnh nhân trẻ chưa được tiêm chủng đến đây điều trị. “Đội ngũ y tế đã bị vắt kiệt sức lực, rất mệt mỏi”.
Cho tới nay, 3,7 triệu người Israel đã được tiêm mũi 3 vaccine Covid-19, chiếm hơn 1/3 tổng dân số Israel.
Balicer cảnh báo: “Israel là nước đầu tiên đối mặt với thách thức tổng hợp từ biến thể Delta và tình trạng miễn dịch giảm hàng loạt... Các nước khác sắp đối mặt với thách thức phức tạp này sẽ phải vạch ra kế hoạch cân bằng riêng của mình, và cái giá phải trả có thể sẽ cao”./.