Yemen liệu có trở thành cuộc chiến mới của Mỹ?

Những ngày qua đã chứng kiến sự gia tăng hoạt động vũ trang của chính quyền Mỹ cho liên minh Arab đang tham chiến tại quốc gia Bắc Phi này.

Ngoại trưởng Mỹ John Kerry hôm qua, thừa nhận vai trò của Mỹ trong cuộc chiến tại Yemenvà công khai chỉ trích Iran là nguồn gốc những bất ổn tại quốc gia Bắc Phi này. Trong cuộc trả lời phỏng vấn kênh truyền hình Mỹ PBS, người đứng đầu ngành ngoại giao Mỹ dù khẳng định Mỹ không tìm kiếm sự đối đầu, song lại cho thấy sự cứng rắn bất ngờ, khác hẳn với những tuyên bố được xem là "khá nhẹ nhàng" của các nhà lãnh đạo Mỹ sau khi đạt được thỏa thuận khung về vấn đề hạt nhân Iran. Ông Kerry tuyên bố, Mỹ sẽ không bỏ rơi các đồng minh và bạn bè. Mỹ tin vào sự cần thiết phải sát cánh với các nước cảm thấy bị đe dọa trước những lựa chọn mà Iran đang cân nhắc.

 “Iran phải biết rằng, Mỹ sẽ không khoanh tay đứng nhìn khi khu vực bị gây bất ổn và khi có người phát động một cuộc chiến tranh mở vượt qua các đường ranh, các đường biên giới quốc tế và xâm phạm các quốc gia khác. Mỹ đang theo dõi sát sao sự hỗ trợ của Iran dành cho phiến quân Huthi, trong đó có nhiều bằng chứng cho thấy mỗi tuần Iran đều thực hiện các chuyến bay tới Yemen”. Ông Kerry nói.

Trong một động thái cho thấy sự mở rộng vai trò của quân đội Mỹ trong cuộc không kích của liên quân do Saudi Arabia đứng đầu tại Yemen, quân đội Mỹ hôm qua đã bắt đầu tiếp nhiên liệu trên không cho các máy bay chiến đấu của liên quân. Cùng ngày, tuần báo Canard Enchaîné của Pháp cho biết, một trung tâm chỉ huy đã được thiết lập tại Saudi Arabia, dưới sự chỉ huy của tướng Llyod Austin, người đứng đầu Trung tâm chỉ huy các lực lượng quân đội Mỹ tại Trung Đông và Trung Á.

Theo các nhà phân tích, nếu thực sự là các quan chức quân đội Mỹ lên kế hoạch các vụ không kích của liên quân Arab, thì điều này cũng đồng nghĩa với việc cuộc xung đột tại Yemen dường như đã trở thành  một cuộc chiến mới của Mỹ, bên cạnh các cuộc chiến tại Iraq và Afghanistan. Tạp chí Wall-street dẫn lời một quan chức Mỹ giấu tên trước đó từng cho biết, Mỹ đang sử dụng các thông tin tình báo thu thập được từ các máy bay trinh sát của Yemen để hỗ trợ Saudi Arabia xác định các mục tiêu cũng như thời điểm không kích.

Trong khi đó tại Iran, các nhà lãnh đạo nước này cũng tỏ ra khá cứng rắn trong vấn đề Yemen. Cả Tổng thống Iran Hassan Rohani và Lãnh tụ tinh thần tối cao của nước này, Đại giáo chủ Ali Khamenei đều thể hiện sự tức giận và cáo buộc Saudi Arabia đã đổ thêm dầu vào cuộc khủng hoảng tại Yemen. Trong khi Đại giáo chủ Ali Khamenei gọi chiến dịch của liên quân Arab là “không thể chấp nhận” và yêu cầu chấm dứt ngay lập tức cái mà ông gọi là “những hành vi tội ác”, thì Tổng thống Hassan Rohani cũng chỉ trích mạnh mẽ các cuộc không kích của liên quân do Saudi Arabia dẫn đầu là "một sai lầm".

 “Hãy thay đổi nếu con đường bạn chọn là sai lầm. Cũng giống như tại Lebanon, Syria và Iraq, vẫn không phải là quá muộn khi thừa nhận sai lầm tại Yemen.”

Mặc dù đã được phát động hơn 2 tuần, song những vụ không kích của liên quân các nước Arab do người Sunny đứng đầu vẫn chưa phát huy được hiệu qủa trong việc ngăn chặn đà tiến quân của nhóm phiến quân Hồi giáo Houthi người Shi’ite. Hiện nhóm nổi dậy này đã tiến được vào Aden, thành phố lớn ở miền Nam và là nơi chính quyền trung ương được quốc tế công nhận của Yemen đặt đại bản doanh. Có thể thấy, với vị trí chiến lược tại khu vực, Yemen đang trở thành mục tiêu tranh giành ảnh hưởng của nhiều nước. Tuy nhiên, điều đáng lo ngại nhất lúc này là những bất ổn tại Yemen đang tạo cơ hội cho các nhóm khủng bố và cực đoan như Al Qaeda và IS, gây nguy hiểm cho an ninh khu vực và quốc tế./.