Yemen bên bờ vực nội chiến

Theo cảnh báo của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc, nếu khoảng trống quyền lực kéo dài tại Yemen, cuộc xung đột tại nước này có thể rơi vào tình cảnh nội chiến tương tự như Iraq, Libya hay Syria.

Trong báo cáo trình bày tại Hội đồng Bảo an, đặc phái viên Tổng thư ký Liên Hợp Quốc, ông Jamal Benomar đã cảnh báo về tình hình bạo lực ngày một gia tăng cùng với tình trạng hỗn loạn tại Yemen có nguy cơ đẩy nước này vào một cuộc nội chiến. Theo ông Benomar, trong một kịch bản xấu nhất, cuộc xung đột tại Yemen có thể khiến nước này trở thành một Iraq, Libya hay Syria thứ 2, nếu các bên tại Yemen tiếp tục giành quyền kiểm soát Yemen cho mình.

Ông Benomar nói: “Bất cứ bên nào cố tình đẩy Yemen theo hướng này hoặc hướng kia đều khiến chiến sự leo thang và kịch bản Iraq, Libya hay Syria sẽ lặp lại”.

Khẳng định của đặc phái viên Tổng thư ký LHQ là có cơ sở bởi lẽ Yemen đã rơi vào hỗn loạn từ sau khi phiến quân Houthi chiếm giữ thủ đô Saa’na từ hồi tháng 9/2014. Hỗn loạn đã dẫn tới việc chính quyền hợp pháp ở Yemen phải chuyển về thành phố Aden để lánh nạn. Cuộc khủng hoảng không chỉ đẩy Yemen vào cảnh nội chiến mà còn tạo điều kiện cho các nhánh khủng bố al-Qaeda gia tăng hiện diện trong các bộ lạc người Hồi giáo dòng Sunni ở nước này.

Không chỉ dừng lại ở các nhánh al-Qaeda, tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) cũng đã gia tăng ảnh hưởng tại khu vực này khi mới đây nhóm này tuyên bố nhận trách nhiệm về các vụ đánh bom nhằm vào 2 nhà thờ tại Yemen khiến 137 người chết và hàng trăm người khác bị thương. Theo đánh giá của các chuyên gia, nếu khoảng trống quyền lực tại Yemen tiếp tục kéo dài thì các nhóm vũ trang sẽ hoạt động mạnh hơn, xung đột chính trị và bạo lực sắc tộc sẽ đẫm máu hơn và việc rơi vào nội chiến là điều sớm xảy ra.

Trước tình hình trên, Hội đồng Bảo an LHQ hôm qua (22/03) đã kêu gọi các bên tại Yemen kiềm chế nhằm tránh làm ảnh hưởng đến tiến trình chính trị và làm hủy hoại tình hình an ninh, sự ổn định, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Yemen. Hội đồng Bảo an kêu gọi các bên, đặc biệt là phiến quân Houthi tuân thủ đề xướng do Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh đề xuất cũng như cơ chế thực thi đề xuất nhằm giải quyết bất ổn, cũng như sớm công bố thời điểm hoàn tất tiến trình tham vấn hiến pháp tại Yemen.

Hội đồng Bảo an cũng bày tỏ sự ủng hộ đối với Tổng thống Yemen Abdo Rabbo Mansour Hadi, đồng thời cảnh báo sẽ áp dụng các biện pháp mạnh nếu tình trạng thù địch không chấm dứt.

Trong một tuyên bố, Đại sứ Qatar tại Liên hợp quốc, Al- Thani nhấn mạnh: “Hội đồng Bảo an cần hành động nhằm ngăn chặn vũ khí rơi vào tay các phiến quân. Điều đáng lo hiện nay là tình hình an ninh ngày một xấu đi cùng với sự gia tăng của các nhánh al-Qaeda tại bán đảo Arab khiến bạo lực, khủng bố tiếp tục lan rộng tại Yemen. ”

Trong một diễn biến có liên quan, hôm qua (22/3), phiến quân Houthi đã chiếm Taiz, thành phố lớn thứ 3 của Yemen cũng như sân bay của thành phố này. Động thái này diễn ra chỉ một ngày sau khi nhóm Houthi kêu gọi dồn tổng lực tấn công các lực lượng trung thành với Tổng thống đương nhiệm Hadi. Những diễn biến an ninh tại Yemen đã khiến Bộ Ngoại giao Mỹ 2 ngày trước đó đã phải sơ tán toàn bộ nhân viên tại Yemen vì lý do an ninh./.