Tưởng niệm 210 năm ngày mất danh nhân Ngô Thì Nhậm

Sáng nay (27/10), tại Bái đường Văn Miếu Quốc Tử Giám (Hà Nội), đã diễn ra buổi Lễ tưởng niệm Danh nhân văn hóa Ngô Thì Nhậm. Chương trình do Trung tâm Nghiên cứu Văn hóa Minh Triết, phối hợp cùng UBND huyện Thanh Trì, dòng họ Ngô Thì (thuộc làng Tó, xã Tả Thanh Oai, Thanh Trì, Hà Nội) và Trung tâm Văn hóa Văn Miếu Quốc Tử Giám Hà Nội phối hợp tổ chức.

Buổi lễ tưởng niệm 210 năm mất Ngô Thì Nhậm tại Bái đường Văn Miếu Quốc Tử Giám (Hà Nội)

Buổi lễ diễn ra trang trọng với sự góp mặt của nhiều nhà trí thức, nhiều nhà nghiên cứu văn hóa, lịch sử, như: Giáo sư sử học Lê Văn Lan, Phó Giáo sư – Tiến sỹ Trần Thị Băng Thanh, nhà nghiên cứu Nguyễn Khắc Mai - hiện là Giám đốc Trung tâm Minh Triết,… và đại diện của dòng họ Ngô Thì.

Buổi lễ mở đầu với lễ dâng hương tưởng niệm danh nhân Ngô Thì Nhậm. Ngoài ra, các học giả cũng nêu vấn đề qua cả một số sự kiện tiêu biểu liên quan tới dịp tưởng niệm 210 năm mất của ông.

Trong đó, các học giả có đề cập tới nội dung cuốn sách “Truyện danh nhân Ngô Thì Nhậm”. Cuốn sách mới chính thức được phát hành từ ngày 22/10 vừa qua tại Huyện ủy Thanh Trì, đúng dịp kỷ niệm 267 năm ngày sinh của Ngô Thì Nhậm. Tác phẩm chính là những câu chuyện thú vị kể lại cuộc đời 57 năm của ông, đặc biệt là những đóng góp và công trạng của ông đối với đất nước. Huyện ủy Thanh Trì đã mời Giáo sư sử học Lê Văn Lan đứng ra chủ biên nội dung cuốn sách cùng các nhà nghiên cứu khác.

Giáo sư sử học Lê Văn Lan là người chủ biên nội dung cuốn sách "Truyện danh nhân Ngô Thì Nhậm"

Phó Giáo sư – Tiến sỹ Trần Thị Băng Thanh nhấn mạnh: “Cuốn sách mặc dù đề cập tới một danh nhân trong lịch sử, gắn liền với những sự kiện lịch sử quan trọng của đất nước. Nhưng điều đặc biệt là cuốn sách giúp chúng ta hiểu biết thêm về con người và cuộc đời của danh nhân Ngô Thì Nhậm thông qua những câu chuyện được kể một cách hấp dẫn, chứ không phải chỉ là những con số, những sự kiện khô khan, như cách mà chúng ta thường tiếp cận về lịch sử”.

Bên cạnh đó, các học giả cũng nhắc tới cả bài minh của danh nhân Ngô Thì Nhậm. Trước khi mất, Ngô Thì Nhậm đã viết một bài minh, được khắc bằng đá, với nội dung như sau:

 “Hằng tâm hà sa,

Vãng lai vũ trụ.

Bất dẫn bất tử,

   Tầm thường ly tụ.”

Bài minh đã được tìm thấy khi di dời mộ của Ngô Thì Nhậm từ ngoài đồng về táng ở khu lăng di tích, cạnh mộ của thân phụ ông là Ngô Thì Sĩ. Các con cháu hậu duệ trong dòng họ tại làng Tả Thanh Oai cũng cho lập bia, khắc lại bài minh đặt ở đầu ngôi mộ. Theo nhà nghiên cứu Nguyễn Khắc Mai, bài minh được coi như là lời tổng kết của Ngô Thì Nhậm về nhân sinh qua, vũ trụ quan và cuộc đời của ông, mang tư tưởng triết lý sâu sắc của cả đạo Phật, đạo Nho và đạo Lão: “Con người khi mất đi, cái còn lại không phải cái danh, cái công, cái ngôn, cái trí, cái đức, mà là cái tâm, nhưng cái tâm thường hằng lại biến hóa vô lường, phong phú, phức tạp”.