Chưa có công nghệ xử lý rác nào phù hợp với Việt Nam?

Trả lời chất vấn về xử lý chất thải rắn, ông Trần Hồng Hà cho biết, vừa qua Bộ Tài nguyên và Môi trường đã tham mưu lãnh đạo Chính phủ ban hành chiến lược, quy hoạch và tổ chức thanh tra. Bộ Xây dựng được phân công phê duyệt thiết kế các nhà máy xử lý rác, phân cấp một phần cho địa phương. Bộ Khoa học & công nghệ chịu trách nhiệm về công nghệ xử lý.

Bộ trưởng Trần Hồng Hà thừa nhận "Chúng ta đang có khoảng trống là chưa hướng dẫn được công nghệ thích hợp. Thời gian qua sự phối hợp giữa các bộ không tốt. Nếu để một bộ làm sẽ không đủ năng lực xử lý, cần có sự phối hợp tốt hơn".

Bộ trưởng cũng cho hay, rác thải Việt Nam khác với thế giới. Nhiều công nghệ xử lý rác thải hiện đại, tiên tiến sang Việt Nam chạy 3-4 tháng nhưng không đáp ứng được yêu cầu.

Theo đánh giá của Bộ Tài nguyên, với thành phần rác hiện nay thì công nghệ đó là chưa phù hợp. Trong khi đó, công nghệ xử lý rác thải trong nước cũng chưa đáp ứng được nhu cầu vận hành, chỉ tiêu kỹ thuật, môi trường.

"Nhiều nhà máy rác đưa vào đầu tư kinh phí lớn song thực tế không vận hành được, lãng phí. Chúng ta phải thống nhất khi ký hợp đồng với các công ty, ngoài thoả thuận về giá, doanh nghiệp phải đáp ứng các tiêu chuẩn kỹ thuật, môi trường; nếu không đáp ứng thì buộc phải đóng cửa số nhà máy này", ông Hà nói.

Đại biểu Trương Trọng Nghĩa nêu ý kiến, doanh nghiệp trong nước cho biết có công nghệ xử lý rác tiên tiến không cần phân loại, không tốn công sức, thậm chí có thể sản xuất điện từ rác... nhưng lại gặp sự cạnh tranh của công ty nước ngoài trong khi công nghệ của nước ngoài không bằng.

Ông Trần Hồng Hà thừa nhận, việc xử lý rác thải đang gặp nhiều vướng mắc. 60% rác thải ở địa phương là rác thải hữu cơ có thể xử lý trong khuôn viên hộ gia đình. Rơm rạ có thể xử lý thành phân bón cho đất. Thế nhưng, việc phân loại này phải thực hiện từ cơ sở và triển khai từ nông thôn ra thành phố.

Bộ trưởng không đồng ý với ý kiến công nghệ xử lý rác không cần phân loại. Nguyên nhân là rác thải ở Việt Nam không chỉ là rác hữu cơ, còn có pin, thuỷ ngân... nên cần phân loại rác. Đối với các công nghệ như đại biểu nêu, cần có kiểm nghiệm để xác định sản phẩm sau khi xử lý có phải hoàn toàn rác thải hữu cơ hay không.

Tuy nhiên, Bộ trưởng cũng kỳ vọng những công nghệ xử lý rác thải đó sẽ giúp giải quyết hiệu quả vấn đề xử lý rác thải của Việt Nam trong thời gian tới.

"Bộ Tài nguyên và Môi trường sẽ phối hợp với các bộ, ngành liên quan hỗ trợ đẩy mạnh và mở rộng các công nghệ xử lý rác thải hiệu quả", ông Trần Hồng Hà khẳng định.

Ông Trần Hồng Hà cho biết đã đề nghị Chính phủ hỗ trợ về nguồn lực để làm sao "sớm có công nghệ xử lý rác thải Việt Nam đáp ứng tiêu chuẩn, kỹ thuật"./.