Dự án Vành đai 4: Long An nắn đường tránh nhà dân, chủ động nguồn cát san lấp

Tiết kiệm hơn 13.000 tỷ đồng đền bù

Theo Sở Giao thông - Vận tải tỉnh Long An, hướng tuyến Vành đai 4 đoạn qua huyện Đức Hòa trước đây bám theo tim đường cũ của quốc lộ N2, kết nối với đoạn qua TP.HCM tại cầu Thầy Cai hiện hữu.

Nhưng khi Vành đai 4 đi trùng với quốc lộ N2 thì chi phí giải phóng mặt bằng qua huyện Đức Hòa khoảng gần 22.000 tỷ đồng, có khoảng 2.880 hộ dân dọc tuyến bị ảnh hưởng, việc bố trí tái định cư cũng gặp nhiều khó khăn.

Do đó, việc TP.HCM và tỉnh Long An thống nhất đề xuất điều chỉnh hướng tuyến cách quốc lộ N2 khoảng 1,7km chi phí giải phóng mặt bằng chỉ còn hơn 8.200 tỷ đồng, giảm hơn 13.000 tỷ đồng. Đặc biệt số hộ dân bị ảnh hưởng giảm chỉ còn 910 hộ.

Trong quá trình nghiên cứu, hoàn thiện hồ sơ các địa phương đang gặp một số khó khăn, vướng mắc, như: Chưa có cơ chế cho địa phương được sử dụng nguồn vốn Ngân sách địa phương để thực hiện đầu tư các dự án đường Vành đai 4 (thuộc nhiệm vụ chi từ Ngân sách Trung ương); Cơ chế được sử dụng Ngân sách địa phương hỗ trợ địa phương khác thực hiện hoạt động đầu tư công của dự án; Nguồn vốn Nhà nước tham gia các dự án lớn, trong khi nguồn vốn Ngân sách địa phương đang khó khăn, khó cân đối, bố trí để tham gia dự án; Tỷ lệ vốn Ngân sách tham gia hỗ trợ dự án trên 50% tổng mức đầu tư dự án; Cần một số cơ chế, chính sách đặc thù trong quá trình triển khai thực hiện để đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án.

Trao đổi thêm về vấn đề này, ông Đặng Hoàng Tuấn, Giám đốc Sở Giao thông -  Vận tải tỷnh Long An cho biết: Với việc điều chỉnh này sẽ nâng tổng tuyến qua Long An là 74,5km. Cộng thêm 3,8km đoạn qua TP.HCM để đấu nối vào trục Bắc - Nam, toàn tuyến dự án mà nhà đầu tư nghiên cứu tiền khả thi là 78,3km. Giữa lãnh đạo tỉnh Long An và TP.HCM đã thống nhất đề xuất cơ chế đặc thù để triển khai Vành đai 4 báo cáo chính phủ ngay trong tháng 8.

Ông Tuấn nói: "Vành đai 4 qua địa bàn tỷnh Long An là trên 70 km, số hộ dân ảnh hưởng rất lớn. Cho nên ngay từ bây giờ, chúng tôi đã phối hợp với chính quyền địa phương có tuyến đường đi qua để quy hoạch hoặc lập các khu tái định cư để sắp tới tiến hành giải phóng mặt bằng. Chúng tôi cũng kỳ vọng trong kỳ họp cuối năm nay Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư tuyến này cũng như những cơ chế đặc thù qua từng tỉnh để tận dụng tối đa nguồn lực trong quá trình triển khai tuyến đường này".

Theo đó, Long An là địa phương đang gặp nhiều khó khăn khi có chiều dài lớn nhất, tổng mức đầu tư lớn nhất nhưng nguồn lực nội tại thấp nhất, vì vậy bên cạnh cơ chế đặc thù Long An rất cần sự hỗ trợ nhiều hơn từ Trung ương. Sở Giao thông - Vận tải tỉnh Long An cũng đã có báo cáo Bộ Giao thông - Vận tải về hồ sơ nghiên cứu tiền khả thi dự án.

Trong đó thống nhất dự án sẽ chọn thiết kế mặt cắt ngang rộng 25,5m để đồng bộ toàn tuyến, tốc độ 100km/h, 4 làn hoàn chỉnh, cầu bố trí 2 đơn nguyên, mỗi đơn nguyên 12,25m.

Trước đây đoạn đường này được thiết kế nằm phía đông sông Vàm Cỏ Đông theo đường tỉnh 830 hiện hữu (dài khoảng 26km), nay được thay đổi bằng cách mở đường mới, thêm 2 cầu, chạy dọc phía tây sông Vàm Cỏ Đông tăng năng lực kết nối thêm các tuyến đường tỉnh quy hoạch chính yếu, phát huy thêm tính kết nối vùng giáp ranh TP.HCM lên biên giới cũng như những địa phương vùng biên với các đô thị, khu công nghiệp lớn của tỉnh Long An.

Trao đổi tại buổi làm việc với các địa phương có liên quan đến Vành đai 4, thứ trưởng Bộ Giao thông -  Vận tải Lê Anh Tuấn đề nghị: "Chúng tôi sẽ lồng ghép quy hoạch Vành đai 4 này vào quy hoạch vùng. Chúng tôi cũng sẽ hoàn thiện khung chiến lược cho hạ tầng vùng Đông Nam bộ. Trách nhiệm chúng tôi là sẽ khẩn trương hoàn thiện quy hoạch cập nhật, hoàn thiện quy hoạch Vành đai 4. Về phía các tỉnh chúng tôi cũng khẩn trương rà soát quy hoạch tỉnh để đề xuất, kiến nghị cho quy hoạch vùng".

Chủ động nguồn vật liệu san lấp

Hiện dự án vành đai 4 đang trong giai đoạn nghiên cứu tiền khả thi, tuy nhiên để chủ động nguồn vật liệu san lấp, thi công Sở Tài Nguyên – Môi Trường Long An cũng khoanh định 15 khu vực không đấu giá quyền khai thác khoáng sản tương ứng với diện tích 96,36ha tại Tân Thạnh, Thạnh Hóa, Tân Hưng, Vĩnh Hưng và thị xã Kiến Tường.

Đồng thời qua rà soát, tháng 5/2024, tỉnh Long An cũng đã phê duyệt quyền đấu giá khoảng sản với 11 vị trí khu vực tương ứng 68,33ha trữ lượng khoảng trên 10,2 triệu m3 tại những địa bàn Bến Lức, Mộc Hóa, Thạnh Hóa, Tân Hưng.

Ông Phan Văn Cường, Phó Giám đốc Sở Tài Nguyên và Môi trường tỉnh Long An cho biết, địa phương cũng rà soát đối với 34 giấy phép khai thác khoáng sản đã cấp còn hiệu lực.

Theo đó trữ lượng cát, đất còn lại khoảng 33,7 triệu m3. Phía sở cũng đang phối hợp với Sở Giao thông – Vận tải Long An giới thiệu các điểm mỏ để các đơn vị lập báo cáo khả thi phân tích đánh giá tính cơ học phù hợp để phục vụ cho dự án Vành đai 4 trong thời gian tới.

Ông Cường cho biết thêm: "Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Ủy ban nhân dân tỉnh Long An, Sở Tài Nguyên và Môi trường cũng rà soát đối với 23 điểm mỏ đã được đấu giá từ năm 2018 đến năm 2020 đảm bảo trữ lượng cho giai đoạn đến năm 2025 dự kiến 120 triệu khối; giai đoạn 2026 - 2030 dự kiến là 34,2 triệu khối".

Theo Sở Giao thông vận tải Long An, nguồn vốn ngân sách nhà nước dự án đường Vành đai 4 đoạn qua tỉnh Long An cũng được đề xuất thực hiện tương tự như đường Vành đai 3.  Tức là Long An 25% và Trung ương 75%. Còn đoạn 3,8km qua địa phận TP.HCM sử dụng 100% vốn ngân sách của TP.HCM để đầu tư.