Sau vụ sập giếng 2 người chết, Quảng Bình rà soát cả ngàn giếng nước

Vừa qua, vụ sụt giếng nước tự đào xảy ra tại thôn Nam Hải, xã Vạn Ninh, huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình làm 2 vợ chồng tử vong. Tại thời điểm đó, người vợ đang chế biến thức ăn cạnh giếng nước, người chồng đang bơm nước lên bồn chứa thì bất ngờ thành giếng đổ sụp, kéo theo 2 người xuống giếng.

Người dân có thói quen đào giếng sâu, rộng, sau đó xây thành giếng và đậy nắp bê tông lên để bảo vệ. Giếng nước lâu ngày không được bảo dưỡng, bị xói lở bên trong nhưng không được kiểm tra nên rất nguy hiểm, sụt thành hàm ếch, có thể sập giếng bất cứ lúc nào. Sau vụ việc này, nhiều người dân có giếng đào tại tỉnh Quảng Bình lo lắng và cẩn trọng hơn khi sử dụng giếng nước.

Bà Hồ Thị Thuật ở thôn Nam Hải, xã Vạn Ninh, huyện Quảng Ninh lo lắng khi giếng nước nhà mình trải qua nhiều năm sử dụng, chưa được kiểm tra, xem xét tình trạng của giếng. Bà Hồ Thị Thuật cho biết: “Giếng nước nhà tôi đào đã hơn 35 năm rồi, mùa này thì rất sợ sụt lún, ở xung quanh đây cũng có 3, 4 giếng nước như vậy đã sụt rồi, đa phần là bị sụt lún vào ban đêm. Tôi cũng thường xuyên kiểm tra xem có sụt lún hay là mực nước thế nào. Ở đây có 4 giếng bị sụt lún ban đêm may không thiệt hại về người, thế nhưng trường hợp mới đây sụt giếng vào ban ngày làm 2 người chết”.

Xã Vạn Ninh, huyện Quảng Ninh có hơn 1.000 giếng nước người dân tự đào, đã qua sử dụng hàng chục năm. Hiện nay, bà con đã chuyển qua sử dụng nước sạch công cộng nhưng các giếng nước tự đào này vẫn được giữ lại phục vụ cho việc sinh hoạt và chăn nuôi, tưới cây. Thời gian qua, tại xã Vạn Ninh cũng xảy ra nhiều vụ sập giếng, nhưng chưa gây chết người. Bà Trần Thị Hạnh, Phó Chủ tịch UBND xã Vạn Ninh, huyện Quảng Ninh cho biết, địa phương dễ ngập lụt về mùa mưa và khô hạn về mùa hè, địa chất có nhiều thay đổi, các giếng đào tiềm ẩn nguy cơ sụt lún, rất nguy hiểm: “Các giếng đào không được xây từ dưới lên hoặc không được đổ bi giếng. Việc kiểm tra thường xuyên của người dân chưa được quan tâm nên việc sụt lún giếng ở địa phương có nguy cơ xảy ra. Chính quyền địa phương thường xuyên tuyên truyền nhắc nhở người dân kiểm tra hệ thống giếng nước trên địa bàn, tu bổ để sử dụng an toàn”.

Bản đồ địa chất của tỉnh Quảng Bình phân định rõ, khu vực xã Vạn Ninh có phần lớn tầng đá vôi ở dưới cùng các loại đất đá khác. Đa số giếng đào ở đây gặp tầng đá vôi, dễ xảy ra sụt lún. Ông Phạm Trung Đông, Chủ tịch UBND huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình cho biết, vì đặc thù địa chất dưới lòng đất có nhiều đá, sỏi nên nhiều hộ dân đào giếng sâu hàng chục mét nhưng không kè đá hay đặt ống chống sạt lở. Những giếng nước này có tuổi đời ít nhất cũng hơn chục năm, có những giếng hơn 30 năm. Trước đó, người dân dùng gàu để múc nước, việc kiểm tra, tu sửa diễn ra thường xuyên. Nhưng nhiều năm trở lại đây, khi máy bơm hỗ trợ việc hút nước, người dân bịt kín miệng giếng bằng ván, thậm chí là nắp bê tông dẫn đến việc ít kiểm tra, duy tu, sửa chữa.

Theo ông Phạm Trung Đông, nhiều năm gần đây, mực nước ngầm có dấu hiệu sụt giảm, mực nước trong giếng lên xuống thất thường khiến đất, đá trong lòng giếng không ổn định: “Không chỉ riêng xã Vạn Ninh mà hầu hết ở huyện, xưa nay người dân thường đào giếng ở vùng đồi và không ai xây giếng cả. Hiện nay nhiều nơi đã không còn dùng nước giếng nữa. Đối với các công trình giếng nước của người dân thì họ tự làm, tự xây không cần cấp phép nên hiện nay chính quyền chỉ khuyến cáo, tuyên truyền cho người dân rà soát. Thông thường những sụt lún mà không biết nguyên nhân thì địa phương báo Sở Khoa học và Công nghệ nghiên cứu, kết luận nguyên nhân, còn vụ việc này bằng mắt thường đã thấy rõ nguyên nhân rồi”.