Xe máy cần những loại bảo hiểm nào khi ra đường để tránh bị phạt?

Sau 4 ngày lực lượng CSGT toàn quốc ra quân tổng kiểm tra tất các các loại phương tiện giao thông, nhất là xe máy. Mấy hôm nay, mạng xã hội tranh cãi gay gắt chuyện bảo hiểm xe máy bởi nhiều người cho rằng gần như không bao giờ dùng đến, nhiều loại bảo hiểm được bán, mua loại nào đúng để không bị phạt khi CSGT kiểm tra. Khi xe máy gặp tai nạn, có ai được bồi thường bao giờ đâu....

Để giải đáp đầy đủ về bản chất của giấy tờ bảo hiểm xe máy cần có khi lưu thông trên đường, phóng viên VOV có trao đổi với Luật sư Lương Trọng Đại (Đoàn luật sư Hà Nội), Giám đốc Công ty Luật Hợp Danh về các loại giấy tờ người điều khiển xe máy cần phải mang theo để khi CSGT kiểm tra phải xuất trình, tránh bị phạt oan.

Sợ bị xử phạt người dân Hà Nội đổ xô đi mua bảo hiểm xe máy.

Hiện nay, bảo hiểm xe máy có thể chia làm 4 sản phẩm: Bảo hiểm trách nhiệm dân sự; Bảo hiểm vật chất xe; Bảo hiểm mất cắp; Bảo hiểm tai nạn cho người ngồi trên xe. Khi tham gia giao thông, bắt buộc bạn phải có bảo hiểm trách nhiệm dân sự, nếu không sẽ bị xử phạt.

Tuy nhiên, bảo hiểm trách nhiệm dân sự không bồi thường cho chủ xe. Chủ xe muốn được bồi thường về xe hay tính mạng cho chính mình, thì phải mua một trong các loại bảo hiểm còn lại, bên cạnh bảo hiểm trách nhiệm dân sự bắt buộc.

Điều đáng lưu ý là thực tế rất nhiều trường hợp chủ xe có mua bảo hiểm trách nhiệm dân sự, khi chẳng may gây tai nạn cho người khác lại không làm việc với bên bảo hiểm để đền cho bị hại, vì thế mà bên bán bảo hiểm vô tình được lợi rất lớn. Đây là điều mà ai có mua bảo hiểm trách nhiệm dân sự cần lưu tâm để tránh bị thiệt hại trong trường hợp chẳng may gây tai nạn.

Ô tô, xe máy ra đường phải có “Bảo hiểm trách nhiệm dân sự”

Theo quy định tại Thông tư 22/2016 của Bộ Tài chính: Chủ xe cơ giới khi tham gia giao thông trên lãnh thổ Việt Nam phải tham gia bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe. Trường hợp người điều khiển mô tô, xe gắn máy mà không có hoặc không mang theo giấy chứng nhận bảo hiểm trách nhiệm dân sự còn hiệu lực có thể bị phạt số tiền từ 100.000 - 200.000 đồng, theo quy định tại Nghị định 100/2019.

Bảo hiểm trách nhiệm dân sự là bảo hiểm nhằm giúp chủ xe trong trường hợp chẳng may gây ra tai nạn thì đơn vị bảo hiểm đứng ra bồi thường một khoản tiền cho nạn nhân (tất nhiên, muốn được bồi thường thì phải không thuộc trường hợp mà bảo hiểm không bồi thường). Bảo hiểm trách nhiệm dân sự sẽ không bồi thường trực tiếp cho chủ xe cơ giới.

Tại sao phải mua bảo hiểm bắt buộc xe cơ giới?

Một trong các loại giấy tờ mà chủ phương tiện phải có khi đi đường theo quy định của pháp luật là bảo hiểm xe máy, ô tô bắt buộc, hay còn gọi là bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe.

Khác với bảo hiểm tự nguyện, loại bảo hiểm bắt buộc này không chi trả thiệt hại về người và phương tiện cho người mua bảo hiểm hay được hiểu là chủ xe. Đây là loại bảo hiểm mà công ty bảo hiểm sẽ thay chủ xe để bồi thường cho quyền lợi của nạn nhân (bên thứ ba) nếu chủ xe không may gây tai nạn. Vậy, vì sao lại bắt buộc loại bảo hiểm này.

Chúng ta hiểu đây như là một loại bảo hiểm an sinh xã hội. Nếu người gây ra tai nạn rất nghèo và không đủ khả năng bồi thường cho nạn nhân, khi đó bảo hiểm bắt buộc này sẽ đứng ra chi trả cho người bị nạn.

Vì thế, pháp luật bắt buộc chủ xe phải mua bảo hiểm này để khi xảy ra tai nạn giao thông, đặc biệt là những vụ nghiêm trọng, nạn nhân luôn nhận được quyền lợi bồi thường từ phía công ty bảo hiểm dù người gây ra tai nạn có điều kiện tài chính hay không. Điều này không riêng Việt Nam, các nước khác cũng triển khai loại hình bảo hiểm bắt buộc tương tự như vậy.

Hiện nay, Bộ Tài chính quy định giá niêm yết cho một sản phẩm bảo hiểm bắt buộc và yêu cầu doanh nghiệp bán đúng mức giá 66.000 đồng một năm cho xe máy trên 50cc và 55.000 đồng cho xe dưới 50cc, đã tính thuế giá trị gia tăng. Mức này được đánh giá "đủ rẻ để dễ dàng mua" nhưng cũng đủ để đảm bảo khả năng chi trả của các công ty bảo hiểm cho tất cả nạn nhân dựa trên tính toán xác suất xảy ra rủi ro, bà nói.

Tuy nhiên, thực tế số vụ được bồi thường theo dạng này không nhiều còn người dân thì phản ánh không dễ để được chi trả bảo hiểm. Bảo hiểm bắt buộc có ích cho người tai nạn nhưng cần phổ biến thủ tục và công khai số vụ được bảo hiểm để người dân thấy thiết thực.

Theo quy định, để được bồi thường cho loại bảo hiểm bắt buộc, giấy tờ cần có gồm xác nhận công an về vụ tai nạn và xác minh tổn thất, hồ sơ yêu cầu bảo hiểm và giấy chứng nhận bảo hiểm. Sau khi nhận đầy đủ hồ sơ, doanh nghiệp bảo hiểm sẽ chi trả cho nạn nhân trong tối đa 15 ngày làm việc.

Vậy loại bảo hiểm 10.000 đồng hiện đang bán có hợp pháp?

Về hình thức bảo hiểm đang bán đầy ngoài đường với giá rất rẻ 10.000 mà nhiều người thấy, đó là bảo hiểm tự nguyện dành cho việc bồi thường tính mạng người ngồi phía sau người lái. Giá trị bồi thường cao nhất khoảng 10 triệu đồng/vụ.

Nó vẫn là loại bảo hiểm hợp pháp, nhưng vì bỏ phí mua ít nên giá trị bồi thường ít. Và như đã nói, đó là bảo hiểm tự nguyện nên không bắt buộc phải có.

CSGT có xử phạt việc thiếu bảo hiểm bắt buộc không, mức phạt bao nhiêu?

Đại diện Cục CSGT cho biết, Giấy chứng nhận bảo hiểm trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới là một trong những loại giấy tờ người chạy xe bắt buộc mang theo khi đi trên đường. "Người dân cần đọc kỹ tên loại bảo hiểm để tránh nhầm lẫn khi đi mua", đại diện Cục CSGT phân tích.

Cũng theo cán bộ này, CSGT ít khi xử phạt riêng lỗi thiếu bảo hiểm trách nhiệm dân sự. CSGT khi kiểm tra các lỗi vi phạm khác, thấy người chạy xe thiếu bảo hiểm trách nhiệm dân sự thì thường nhắc nhở, tuyên truyền cho người dân hiểu đây là một trong những loại giấy tờ bắt buộc phải mang theo khi chạy xe mà pháp luật quy định. Các trường hợp có thái độ chống đối, không hợp tác CSGT mới lập biên bản xử lý lỗi vi phạm này./.