Nỗ lực thực hiện cam kết của Việt Nam tại COP26

Theo báo cáo của Ban chỉ đạo, trong thời gian vừa qua thành viên Ban chỉ đạo COP26 đặc biệt là Bộ Tài nguyên và Môi trường là cơ quan thường trực đã tích cực chỉ đạo triển khai thực hiện các công việc được phân công, trình Thủ tướng Chính phủ ban hành nhiều Chiến lược, Quy hoạch, Đề án, Kế hoạch triển khai ở tầm quốc gia, như: Đề án về những nhiệm vụ, giải pháp triển khai kết quả Hội nghị COP26; Chiến lược quốc gia về biến đổi khí hậu giai đoạn đến năm 2050; Kế hoạch hành động quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021-2030; Kế hoạch hành động giảm phát thải khí mê-tan đến năm 2030; Chương trình hành động về chuyển đổi năng lượng xanh, giảm phát thải khí các-bon và khí mê-tan ngành giao thông vận tải; Chương trình phát triển lâm nghiệp bền vững giai đoạn 2021-2030; Quy hoạch điện VIII; riêng Quy hoạch tổng thể về năng lượng quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 đang trong quá trình hoàn thiện và sẽ được phê duyệt sớm.

Thủ tướng Chính phủ đã thông qua đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDC) cập nhật năm 2022 phù hợp với các cam kết của Việt Nam tại COP26 để gửi Ban Thư ký Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu... Các đồng chí Bộ trưởng, thành viên Ban Chỉ đạo đã chỉ đạo xây dựng Kế hoạch hành động của ngành với những chỉ tiêu cụ thể triển khai cam kết tại COP26; Công tác truyền thông được quan tâm chỉ đạo.

Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và các bộ, ngành đã chủ động đàm phán với các đối tác và các định chế tài chính quốc tế nhằm thúc đẩy tiếp cận các nguồn lực tài chính, công nghệ, mở nhiều cơ hội hợp tác phát triển, hướng tới tăng trưởng phát thải các-bon thấp.

Các Bộ, ngành đã ký kết nhiều thỏa thuận hợp tác thực hiện cam kết COP26 với các đối tác quốc tế và đã đàm phán thành công Tuyên bố chính trị thiết lập quan hệ đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng (JETP) với các quốc gia G7. Các địa phương cũng đã vào cuộc, tổ chức triển khai, quán triệt về các cam kết của Việt Nam tại Hội nghị COP26, mục tiêu giảm phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050, triển khai nhiều hoạt động tại địa phương, cơ sở.

Nhiều Tổng công ty, Tập đoàn nhà nước đã có những hành động đồng hành cùng Chính phủ, triển khai nghiên cứu và triển khai giảm dần các nguồn năng lượng hóa thạch, xây dựng kế hoạch giảm phát thải khí nhà kính.

Sau khi nghe các ý kiến phát biểu thảo luận, kết luận phiên họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá cao và biểu dương nỗ lực của Bộ Tài nguyên và Môi trường, các Bộ, ngành, thành viên Ban Chỉ đạo đã rất quyết tâm, nỗ lực, chủ động, tích cực trong việc triển khai các nhiệm vụ cụ thể, hướng đến mục tiêu chung là thực hiện một cách trách nhiệm, hiệu quả, thiết thực cam kết của Việt Nam tại COP26.

Đồng thời Thủ tướng cũng chỉ rõ nhưng tồn tại, hạn chế như vẫn còn nhiều ý kiến lo ngại việc triển khai cam kết COP26, đặc biệt là chuyển đổi năng lượng, sẽ ảnh hưởng đến một số ngành, lĩnh vực, nhất là những ngành, lĩnh vực phát triển dựa trên khai thác, sử dụng nguyên nhiên liệu hóa thạch. Ảnh hưởng là có, nhưng tác động, hiệu quả, lợi ích tổng thể của việc chuyển đổi năng lượng, giảm phát thải là lớn hơn nhiều lần. “Tư tưởng không thông thì mang bình tông cũng nặng”, hay như Bác Hồ nói “cán bộ lãnh đạo và cán bộ các ngành tư tưởng phải thông, phải có quyết tâm khắc phục khó khăn, làm tròn nhiệm vụ”.

Thủ tướng đề nghị cần phải thống nhất rất cao về nhận thức để triển khai thực hiện một cách trách nhiệm, hiệu quả các cam kết tại COP26. Thủ tướng nhấn mạnh, đây là nhiệm vụ, là trách nhiệm, nhưng cũng là cơ hội để chúng ta chuyển đổi công nghệ, phương thức tăng trưởng, từ đó chung tay cùng nỗ lực toàn cầu ứng phó với biến đổi khí hậu.

Thủ tướng nhấn mạnh, trong bối cảnh mới hiện nay, chúng ta phải khẳng định mạnh mẽ rằng: phát triển xanh, chuyển đổi năng lượng, giảm phát thải là xu hướng tất yếu, không thể đảo ngược; phải kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại để thực hiện cho được các cam kết về giảm phát thải khí nhà kính vì mục tiêu phát triển bền vững đất nước, vì cuộc sống ấm no và hạnh phúc của Nhân dân.

Việc thực hiện mục tiêu cam kết của Việt Nam tại COP26 đòi hỏi tất cả chúng ta phải hành động với quyết tâm cao hơn, nỗ lực lớn hơn, huy động mọi nguồn lực, toàn xã hội, toàn dân vào cuộc, trong đó kết nối và vận động thu hút nguồn lực từ quốc tế, các dòng tài chính xanh, chuyển giao công nghệ, tri thức, kinh nghiệm của các nước, các tổ chức quốc tế là rất quan trọng.

Thủ tướng nhấn mạnh: "Tôi đề nghị tập trung phải hoàn thiện thể chế, các quy định để chúng ta triển khai phát triển kinh tế xanh, tăng trưởng xanh; tập trung xây dựng cơ chế, chính sách, phương pháp để mà thu hút nguồn lực tài chính cho phát triển xanh tăng trưởng xanh và kinh tế tuần hoàn; chúng ta phải đẩy nhanh việc chuyển giao công nghệ để phát triển ngành công nghiệp năng lượng tái tạo cụ thể là các trang thiết bị để sản xuất ra năng lượng gió, năng lượng mặt trời, điện sinh khối, vật liệu xây dựng... các loại công nghệ để chúng ta phát triển ngành gọi là công nghiệp năng lượng tái tạo trên cơ sở đó chúng ta mới có các trang thiết bị để sản xuất ra điện gió, điện mặt trời, điện sinh khối và các vật liệu xây dựng xanh thì giá thành thì mới giảm được; làm sao có cách quản lý nó phù hợp, hiệu quả cho phát triển xanh phát triển bền vững; chúng ta phải đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực, phải có kiến thức để thực hiện chiến lược phát triển xanh rồi tăng trưởng xanh".

Thủ tướng yêu cầu tiếp tục đẩy nhanh tiến độ thực hiện các nhiệm vụ triển khai thực hiện các cam kết của Việt Nam tại COP26 đã được nêu tại Quyết định số 888/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, Chiến lược quốc gia về biến đổi khí hậu giai đoạn đến năm 2050, Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021-2030 và tầm nhìn đến năm 2050, Đóng góp do quốc gia tự quyết định cập nhật năm 2022 và các cam kết tại COP26.

Sớm hoàn thiện đồng bộ các cơ chế, chính sách và các văn bản quy phạm pháp luật để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, huy động sự tham gia của toàn xã hội trong thực hiện các cam kết của Việt Nam tại COP26; thu hút nguồn lực thực hiện ứng phó với biến đổi khí hậu và chuyển đổi năng lượng; khuyến khích các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước tham gia ứng phó với biến đổi khí hậu và chuyển đổi năng lượng; khuyến khích doanh nghiệp giảm phát thải khí nhà kính, tiết kiệm năng lượng, phát triển mô hình sản xuất thân thiện môi trường; bố trí nguồn lực để thực hiện hiệu quả theo yêu cầu của Ban chỉ đạo.

Thủ tướng đề nghị, các Bộ, ngành liên quan vào cuộc mạnh mẽ triển khai thực hiện Đề án triển khai Tuyên bố JETP, đồng thời yêu cầu các Bộ quản lý lĩnh vực phát thải khí nhà kính; Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành liên quan xây dựng Nghị định quy định quản lý tín chỉ carbon theo quy định của pháp luật về xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật hoặc tích hợp sửa đổi Nghị định số 06/2022/NĐ-CP, trình Chính phủ trong Quý II năm 2024; Bộ Công Thương sớm hoàn thiện, trình ban hành Cơ chế thí điểm mua bán điện trực tiếp (DPPA) giữa đơn vị phát điện từ năng lượng tái tạo và khách hàng sử dụng điện lớn để đẩy nhanh các dự án chuyển đổi năng lượng công bằng thực hiện cam kết của Việt Nam tại Hội nghị COP26; ban hành quy định khuyến khích phát triển các dự án điện mặt trời phân tán/áp mái; hoàn thiện Chiến lược sản xuất hydrogen tại Việt Nam. Bộ Tài chính tập trung hoàn thiện Đề án Phát triển thị trường các-bon tại Việt Nam, trình Thủ tướng Chính phủ xem xét phê duyệt trong tháng 7 năm 2023.

Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp tập trung chỉ đạo các tập đoàn, tổng công ty trực thuộc khẩn trương thực hiện kết luận của Thường trực Chính phủ tại cuộc họp ngày 10/6/2023, đẩy mạnh hoạt động sản xuất kinh doanh, thúc đẩy mạnh mẽ chuyển đổi số, tăng cường ứng dụng khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo để thực sự trở thành động lực dẫn dắt, tạo tác động lan tỏa trong những ngành, lĩnh vực then chốt, nhất là phát triển kinh tế tuần hoàn, phát triển xanh, chuyển đổi số, nghiên cứu phát triển năng lượng mới như hydrogen, phát triển điện gió.

Cùng với đó Thủ tướng đề nghị, các Bộ, ngành, địa phương và doanh nghiệp cần phải tiếp tục đẩy mạnh hơn nữa hoạt động truyền thông, tạo quyết tâm cao, hành động thống nhất và duy trì động lực trong việc triển khai thực hiện cam kết của Việt Nam tại Hội nghị COP26 và chuyển đổi năng lượng công bằng./.