Bế tắc chính trị ở Israel trở nên trầm trọng

Hôm 16/10, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã yêu cầu các thành viên của khối nghị viện cánh hữu, tôn giáo ký cam kết không tham gia một Liên minh hẹp của ông Benny Gantz, lãnh đạo đảng Xanh-Trắng.

Chính trị gia Gantz. Ảnh: The Forward.

Với động thái này, cho dù ông Gantz được Tổng thống Reuven Rivlin trao quyền ủy thác thành lập chính phủ sau thất bại của ông Netanyahu thì cũng không thể thành lập được một chính phủ liên minh bền vững. Điều này khiến thế bế tắc chính trị tại Israel đã trở nên trầm trọng hơn.

Các đảng phái chính trị đang liên minh với Thủ tướng Netanyahu cam kết trong mọi trường hợp sẽ không gia nhập liên minh thiểu số do ông Gantz lãnh đạo. Các đảng phái chính trị cũng cam kết làm hết sức mình để giải thể một chính phủ liên minh thiểu số như vậy và bỏ phiếu chống lại bất kỳ luật nào do chính phủ này đưa ra.

Lãnh đạo đảng Cánh tả mới (New Right), ông Naftali Bennett và bà Ayelet Shakes đã từ chối ký vào cam kết và tuyên bố họ luôn kiên định với khối cánh hữu của Thủ tướng Netanyahu và không cần phải ký vào cam kết.

Ông Netanyahu chỉ còn khoảng 1 tuần nữa để thành lập chính phủ mới và có thể được gia hạn thêm 2 tuần nếu ông lựa chọn hoặc yêu cầu một nghị sỹ khác trong đảng Likud cố gắng thành lập được chính phủ thay ông. Nếu các nỗ lực của ông Netanyahu đều thất bại, Tổng thống Rivlin sau đó có thể giao nhiệm vụ này cho một người khác.

Trong cuộc bầu cử Quốc hội Israel ngày 17/9 vừa qua, đảng Likud của ông Netanyahu và đảng Xanh-Trắng của cựu Tổng tham mưu trưởng quân đội Israel, Tướng Benny Gantz, là hai đảng giành được nhiều ghế nhất nhưng không đủ đa số cần thiết để tự đứng ra thành lập chính phủ.

Ngày 23/9 vừa qua, ông Netanyahu và ông Gantz đồng ý đàm phán hai đảng thành lập chính phủ đoàn kết nhằm phá vỡ bế tắc chính trị sau bầu cử. Tuy nhiên, ngày 1/10 vừa qua, đảng Xanh-Trắng đã thông báo rút khỏi các cuộc đàm phán thành lập chính phủ đoàn kết với đảng Likud trong bối cảnh hai bên không đạt được thỏa hiệp.

Trong bối cảnh đó, Tổng thống Rivlin đã giao trách nhiệm cho ông Netanyahu, người được sự ủng hộ của 55 trong số 120 nghị sĩ, thành lập Chính phủ mới. Sau 28 ngày, nếu như ông Netanyahu thất bại, trọng trách này nhiều khả năng sẽ được giao cho ông Gantz. Tuy nhiên, chỉ có được 54 nghị sĩ ủng hộ, ông Gantz gần như cũng không thể thành lập được chính phủ.

Nhận định về trường hợp này, Tiến sĩ  Ofer Kenig thuộc Viện Dân chủ Israel cho biết: "Chúng tôi đang ở trong một kịch bản phức tạp. Tôi nghĩ rằng vào lúc này, không có bên nào có cơ hội thành lập chính phủ và có lẽ lựa chọn duy nhất là sự hợp tác giữa hai đảng lớn Likud và đảng Xanh Trắng . "

Nếu đảng Likud và Xanh-Trắng không nhượng bộ và hợp tác, Israel nhiều khả năng sẽ phải tiến hành bầu cử lần thứ 3 trong vòng 1 năm để phá vỡ thế bế tắc chính trị. Trước đó, trong cuộc bầu cử hồi tháng 4, Đảng Likud giành được 36 ghế và ông Netanyahu thành lập chính phủ với đa số mong manh. Vì thế, chính trị gia theo đường lối cứng rắn quyết định giải tán Quốc hội, bầu cử sớm với mong muốn có được một vị thế vững chắc hơn. Tuy nhiên, đảng Likud tiếp tục bị mất điểm và thế bế tắc chính trị tại Israel đã trở nên trầm trọng hơn./.