Chính trường Israel chìm sâu trong rối ren

Hôm 23/11, ông Benny Gantz, Lãnh đạo Đảng Xanh-Trắng tại Israel đề xuất thành lập một chính phủ thống nhất với Đảng Likud của Thủ tướng Benjamin Netanyahu theo chế độ nắm quyền luân phiên. Tuy nhiên, các nhà phân tích cho rằng bất chấp đề xuất của ông Gantz, một cuộc bầu cử tiếp theo gần như không thể tránh khỏi trong bối cảnh chính trường Israel vừa trong tình thế bế tắc lại vừa rối ren.

Chính trị gia Benny Gantz. Ảnh: The Forward.

Phát biểu trước báo giới, ông Gantz cho rằng ông sẽ đứng đầu chính phủ trong 2 năm, sau đó Thủ tướng Netanyahu sẽ nắm quyền trong 2 năm tiếp theo, nếu không bị cáo buộc với tội danh tham nhũng.

“Trong 28 ngày qua, tôi đã cố gắng thành lập chính phủ nhưng không thành công. Vì lợi ích của người dân, tôi muốn đề xuất thành lập một chính phủ luân phiên. Đây là cách duy nhất để tránh các cuộc bầu cử không cần thiết và không ai mong muốn tại Israel.”

Đây là đề xuất cụ thể đầu tiên của ông Gantz đưa ra nhằm phá vỡ thế bế tắc chính trị tại quốc gia này, kể từ sau khi Tổng chưởng lý tuyên bố Thủ tướng Netanyahu sẽ bị truy tố trong ba vụ án riêng rẽ.

Động thái của ông Gantz đưa ra sau khi Tổng thống Israel Reuven Rivlin trong tuần qua đã giao nhiệm vụ cho Quốc hội nước này tìm một thủ tướng mới để thành lập chính phủ trong bối cảnh cả ông Gantz và ông Netanyahu đều không thể thành lập được chính phủ sau cuộc bầu cử lần thứ hai hồi tháng Chín vừa qua. Kết quả này có vẻ không nằm ngoài dự đoán bởi tình trạng chia rẽ sâu sắc trên chính trường Israel cũng chính là nguyên nhân khiến Thủ tướng Netanyahu không thể thành lập chính phủ sau cuộc bầu cử tháng 4, đẩy Israel vào cuộc bầu cử thứ hai trong vòng 5 tháng, mà kết quả vẫn không có chính đảng nào giành đủ đa số ghế quá bán cần thiết để tự đứng ra thành lập chính phủ.

Từ Thủ tướng Netanyahu tới lãnh đạo đảng Xanh-Trắng Gantz, các cuộc thương lượng thành lập chính phủ mới diễn ra liên tục chưa đem lại ánh sáng cuối đường hầm.

Chính phủ thống nhất là giải pháp được ưu tiên, nhưng ông Gantz cùng đảng liên minh Xanh-Trắng và ông Netanyahu cùng đảng Likud không đạt được tiến triển trong đàm phán do bất đồng về việc ông Netanyahu muốn đảm nhận vị trí thủ tướng trước trong chính phủ thống nhất liên minh giữa đảng Likud và đảng Xanh-Trắng, còn ông Gantz không chấp nhận với lý do ông Netanyahu đang bị cáo buộc tham nhũng và lạm quyền. 

Hiện Thủ tướng Netanyahu đứng trước nguy cơ bị truy tố trong ba vụ án riêng rẽ. Điều này đang phủ bóng đen lên tương lai chính trị của ông Netanyahu. Để tìm kiếm quy chế miễn trừ nhằm bảo vệ sinh mệnh chính trị đang bị thách thức nghiêm trọng sau quyết định truy tố, Thủ tướng Netanyahu sẽ phải củng cố đoàn kết trong đảng Likud và khối cánh hữu do ông lãnh đạo để tiến tới bầu cử lần ba, ít nhất là tạo cơ hội cho ông tiếp tục làm thủ tướng của chính phủ chuyến tiếp. Chính vì vậy, theo các nhà phân tích, chính trường Israel còn diễn biến phức tạp và không loại trừ bầu cử lần ba vào đầu năm 2020 tới./.