Kiểm soát súng đạn tại Mỹ - vấn đề không bao giờ cũ

Tổng thống Mỹ Barack Obama ngày 17/9 kêu gọi Quốc hội nước này “làm sống lại” dự thảo cải cách luật kiểm soát súng đạn. Tuyên bố đưa ra một ngày sau vụ xả súng đẫm máu nhằm vào căn cứ Hải quân Mỹ ở thủ đô Washington. Vụ tấn công tiếp tục làm dấy lên những cuộc tranh cãi về vấn đề kiểm soát súng đạn tại Mỹ và dư luận lại đặt câu hỏi liệu vấn đề có một lần nữa bị rơi vào quên lãng.

Căn cứ Hải quân Mỹ ở Washington - nơi xảy ra vụ xả súng đẫm máu hôm 16/9 làm 12 người thiệt mạng

Một ngày sau vụ xả súng nhằm vào căn cứ Hải quân Mỹ tại thủ đô Washington, Tổng thống Mỹ Barack Obama ngày 17/9 có bài phát biểu kêu gọi Quốc hội nước này “làm sống lại” dự thảo cải cách luật kiểm soát súng đạn. Theo ông Obama, hiện phần lớn người dân Mỹ ủng hộ một dự thảo luật như thế, vốn bị “chết yểu” ngay khi được đưa ra thảo luận hồi tháng 4 vừa qua, do sự phản đối của phần lớn các nghị sĩ đảng Cộng hòa và ngành công nghiệp vũ khí.

“Thực tế là chúng ta không có hệ thống kiểm soát đủ mạnh nên cũng dễ bị tổn thương hơn trước những vụ việc như thế này. Một thực tế không thể phủ nhận là các vụ xả súng dường như đang trở thành một vấn đề thường kỳ tại Mỹ, khi cứ 3 hoặc 4 tháng lại xảy ra một lần. Chúng ta không thể chấp nhận điều này và cần phải hành động. Dù không ngăn chặn được hoàn toàn, song việc thông qua một dự luật như thế có thể tạo ra sự khác biệt”, ông Obama nhấn mạnh.

Đây không phải là lần đầu tiên, Tổng thống Obama đưa ra những lời kêu gọi như thế này. Bởi, sau mỗi vụ thảm sát, dư luận nước Mỹ lại dấy lên những lời kêu gọi tăng cường kiểm soát quyền sử dụng súng. Nhưng như thường lệ, chúng đều bị rơi vào quên lãng. Thậm chí, hồi đầu năm nay, Tổng thống Obama cũng đã ban hành 23 sắc lệnh nhằm hạn chế tình trạng bạo lực liên quan đến súng đạn nhưng việc thực thi nó đầy đủ và nghiêm ngặt lại không hề dễ dàng khi xã hội Mỹ còn thiếu những nhà lãnh đạo sẵn sàng cải cách và sự chống đối từ nhóm chính trị gia có lợi ích liên quan đến hiệp hội súng đạn, có sức ảnh hưởng mạnh mẽ tới giới chính khách Mỹ.

Và lần này cũng thế khi mà tại Quốc hội, mọi chuyện dường như vẫn không có gì thay đổi và những người ủng hộ dự luật cải cách cũng không hề che giấu sự bi quan. Theo Thượng nghị sĩ Harry Reid, thủ lĩnh phe đa số tại Thượng viện, ông muốn dự thảo luật kiểm soát súng đạn được thông qua trong thời gian sớm nhất có thể, song lại không có đủ số phiếu cần thiết.

Rõ ràng có một yêu cầu cấp bách là cần phải có một luật nghiêm ngặt để kiểm soát quyền sử dụng súng đạn ở Mỹ, nơi mà hơn 300.000 người bị giết bởi súng đạn mỗi năm, nhiều hơn số người Mỹ thiệt mạng trong cuộc chiến Iraq kéo dài cả thập kỷ.

Không thể phủ nhận, súng đã từng là một phần của lịch sử nước Mỹ, đất nước của những người nhập cư, khai hoang những vùng đất mới. Nhưng tình hình đã thay đổi rất nhiều trong hơn 200 năm qua. Quyền sở hữu súng đạn đã và đang đi cùng tội ác, những vụ thảm sát, chết chóc, nỗi sợ hãi, hoang mang và nhiều di chứng khác nữa.

Thực tế đang cho thấy, càng chậm trễ trong việc thông qua những cải cách đối với luật sở hữu súng đạn, nước Mỹ sẽ tiếp tục phải chứng kiến các vụ xả súng đẫm máu, với mức độ ngày càng nghiêm trọng và liều lĩnh hơn. Minh chứng rõ ràng nhất là vụ xả súng ngày 16/9 vừa qua nhằm vào căn cứ Lực lượng hải quân Mỹ, cơ quan được bảo vệ nghiêm ngặt tại thủ đô Washington. Đây  là vụ thảm sát đẫm máu nhất tại Mỹ kể từ sau vụ xả súng tại căn cứ Fort Hood năm 2009.