Mỹ- Hàn phản ứng trước khả năng răn đe hạt nhân của Triều Tiên

Trong báo cáo công bố ngày 30/8, IAEA cho biết, từ đầu tháng 7 đã có dấu hiệu đáng ngờ cho thấy lò phản ứng tại tổ hợp hạt nhân chính Yongbyon hoạt động, trong đó có việc xả nước làm mát. Theo các chuyên gia IAEA, trước đó, lò phản ứng này dường như đã ngừng hoạt động trong khoảng thời gian từ tháng 12/2018 đến đầu tháng 7/2021. Báo cáo của IAEA còn lưu ý rằng, Triều Tiên sử dụng một phòng thí nghiệm gần lò phản ứng để tách plutonium khỏi nhiên liệu đã qua sử dụng lấy ra từ lò phản ứng. IAEA lấy làm lo ngại trước những động thái chưa xác định này của Triều Tiên.

Trên thực tế, IAEA lâu nay không được quyền tiếp cận Triều Tiên kể từ sau khi Bình Nhưỡng trục xuất các thanh sát viên của cơ quan này vào năm 2009. IAEA hiện giờ phải theo dõi Triều Tiên từ xa, chủ yếu là nhờ các bức ảnh chụp từ vệ tinh. Phản ứng trước thông tin IAEA vừa tiết lộ, Bộ Ngoại giao Hàn Quốc khẳng định, nước này đang liên tục theo dõi và hợp tác chặt chẽ với Mỹ trong vấn đề nêu trên. Hiện phái bộ Triều Tiên tại Liên Hợp Quốc không đưa ra bình luận gì.

Theo ông Jeffrey Lewis, một chuyên gia về vũ khí và là giáo sư tại Viện Nghiên cứu Quốc tế Middlebury, mặc dù báo cáo mới nhất của IAEA chưa đủ căn cứ xác thực, song cũng được xem tín hiệu cảnh báo về những thách thức mà Tổng thống Mỹ Joe Biden sẽ phải đối mặt khi xử lý vấn đề hạt nhân Triều Tiên. Nhiều nhà quan sát cũng có chung nhận định rằng, các chương trình vũ khí của Triều Tiên ngày càng phát triển, đặc biệt về năng lực tấn công tầm xa, đã làm tăng khả năng răn đe của Bình Nhưỡng đối với các đồng minh của Mỹ trong khu vực. Việc Triều Tiên đạt được nhiều tiến bộ trong các chương trình hạt nhân cũng đồng nghĩa với việc nước này càng có nhiều lợi thế trong các cuộc đàm phán trong tương lai.

Về phản ứng của Mỹ trước tuyên bố cứng rắn của Triều Tiên về khả năng răn đe hạt nhân cũng như báo cáo của IAEA, Washington đang phối hợp chặt chẽ với các đồng minh và đối tác, trong đó có Hàn Quốc, về những diễn biến liên quan tới vấn đề hạt nhân Triều Tiên, nhấn mạnh "sự cấp thiết của việc đối thoại và chính sách ngoại giao" đối với Bình Nhưỡng thời gian tới.

Trưởng đoàn đàm phán hạt nhân Hàn Quốc Noh Kyu-duk ngày 29/8 đã khởi hành đến Mỹ để thảo luận về nỗ lực nối lại đối thoại với Triều Tiên. Chuyến đi 4 ngày của nhà đàm phán hạt nhân này đến Washington diễn ra không lâu sau chuyến thăm của Đặc phái viên Mỹ về Triều Tiên Sung Kim đến Seoul hồi tuần trước. Trong cuộc tiếp Đặc phái viên Mỹ Sung Kim khi đó, ông Noh Kyu-duk cũng đề cập nỗ lực khôi phục các cuộc đối thoại với Triều Tiên.

“Hàn Quốc và Mỹ đã theo dõi, kiểm soát chặt chẽ tình hình, bao gồm việc mở lại đường dây nóng liên Triều và các cuộc tập trận chung giữa Hàn Quốc và Mỹ đang diễn ra, đồng thời nhất trí hợp tác để nối lại đối thoại với Triều Tiên càng sớm càng tốt. Đặc biệt, chúng tôi đã thảo luận về các cách thức hợp tác với Triều Tiên về các vấn đề nhân đạo, bao gồm chăm sóc sức khỏe, phòng chống các bệnh truyền nhiễm, tiếp cận nước uống và vệ sinh môi trường”, ông Noh Kyu-duk nói.

Nhà đàm phán hạt nhân của Hàn Quốc trong chuyến thăm Mỹ lần này có kế hoạch gặp các quan chức Bộ Ngoại giao và Hội đồng An ninh quốc gia Mỹ để thảo luận nhiều vấn đề liên quan đến Triều Tiên. Bộ Ngoại giao Hàn Quốc đang rất trông đợi vào hai bên sẽ có các cuộc trao đổi chuyên sâu hướng tới sớm nối lại tiến trình hòa bình trên Bán đảo Triều Tiên./.