Mỹ kêu gọi châu Á “điềm tĩnh” sau phán quyết PCA về Biển Đông

Hôm 13/7 một số quan chức Mỹ tuyên bố rằng Mỹ đang âm thầm thuyết phục các nước châu Á không nóng vội tận dụng phán quyết của tòa trọng tài quốc tế PCA bác bỏ yêu sách của Trung Quốc đối với Biển Đông.

Chiếc tàu hải cảnh Trung Quốc (máu trắng) này cách bờ biển Việt Nam 210km vào ngày 14/5/2014. Ảnh: Reuters.

Một quan chức Mỹ giấu tên nói: “Điều chúng tôi muốn là giữ cho mọi thứ lắng lại để có thể giải quyết vấn đề bằng lý trí chứ không phải là tình cảm”.

Các nguồn tin cho hay, một số thông điệp ngoại giao như vậy đã được gửi thông qua các đại sứ quán Mỹ và phái đoàn ngoại giao ở Washington, trong khi số khác được Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ash Carter và Ngoại trưởng Mỹ John Kerry gửi trực tiếp tới các các quan chức cấp cao các nước châu Á.

Quan chức giấu tên nói trên cho biết thêm: “Đây là kêu gọi điềm tĩnh, chứ không phải là nỗ lực đoàn kết các lực lượng chống lại Trung Quốc – điều có thể gây hiểu lầm là Mỹ đang dẫn dắt một liên minh kiềm chế Trung Quốc”.

Nỗ lực làm dịu tình hình trên Biển Đông sau phán quyết của tòa trọng tài ở La Hay vào hôm 12/7 đã gặp phải “sóng to” sau khi Đài Loan phái một tàu chiến tới Biển Đông và lãnh đạo Thái Anh Văn của Đài Loan nhắc các thủy thủ hải quân Đài Loan rằng nhiệm vụ của họ là bảo vệ “lãnh thổ trên biển” của Đài Loan.

Tòa trọng tài ở PCA phán quyết rằng Trung Quốc không có quyền lịch sử nào đối với khu vực bên trong cái gọi là “đường 9 đoạn” của họ, và Đài Loan cũng không có quyền nào đối với đảo Ba Bình – đảo lớn nhất ở quần đảo Trường Sa.

Đài Loan kiểm soát Ba Bình trên thực tế nhưng Tòa trọng tài thành lập theo Phụ lục VII của UNCLOS đã xác định đây là “đá” về mặt pháp lý.

Các quan chức Mỹ đặc biệt quan tâm đến Indonesia và Philippines hiện đang có nhiều bức xúc với Trung Quốc liên quan đến Biển Đông.

Một quan chức Mỹ cho biết tân Tổng thống Philippines Rodigo Duterte vẫn là một ẩn số khi ông này lúc thì cứng rắn lúc thì thân thiện với Trung Quốc./.