Tại sao Triều Tiên ngày càng “cứng rắn”?

Ngay sau khi nghị quyết mới về trừng phạt Triều Tiên của LHQ (7/3) được thông qua. Triều Tiên đã phản ứng quyết liệt bằng cách đe dọa sẽ khởi động một “cuộc tấn công hạt nhân phòng ngừa”, tuyên bố xóa bỏ Hiệp định đình chiến 1953 và thỏa thuận không gây hấn lẫn nhau năm 1991 với Hàn Quốc.

Hiện nay, cả hai bên đều tăng cường các hoạt động quân sự tại khu vực biên giới. Các nhà phân tích cho rằng, những động thái nêu trên của hai bên đã làm gia tăng căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên lên mức cao nhất so với nhiều năm trước đây.

“Cứng rắn” có cơ sở?

Hãng Thông tấn Trung ương Triều Tiên (KCNA) ngày 13/3, dẫn tuyên bố của Bộ các Lực lượng vũ trang Triều Tiên khẳng định, Hiệp định đình chiến kết thúc cuộc chiến tranh Triều Tiên năm 1950-1953 và các thỏa thuận không gây hấn giữa hai miền hiện không còn giá trị nữa.

KCNA cho biết, Triều Tiên đã chọn Mỹ và quân đội Hàn Quốc làm mục tiêu cho tất cả hành động của mình nhằm bảo vệ chủ quyền, đồng thời Washington cùng Seoul sẽ là mục tiêu chính của hành động trả đũa quân sự “không thương tiếc chống lại những kẻ thù của Triều Tiên”.

Các máy bay chiến đấu của Triều Tiên cũng ồ ạt xuất kích, lên tới 700 lần trong ngày 11/3, khi cuộc tập trận “Giải pháp then chốt” giữa Mỹ và Hàn Quốc diễn ra. Số lượng các chuyến bay xuất kích được cho là “lớn chưa từng thấy”, gấp 6 lần số lượng tối đa các chuyến bay trong đợt huấn luyện của quân đội Triều Tiên vào mùa hè năm ngoái.

Theo Thời báo New York Times, Triều Tiên đã bắt đầu sơ tán Chính phủ và người dân vào những đường hầm vốn được xây dựng sẵn sàng cho tình trạng khẩn cấp. Các nhà chức trách Hàn Quốc mô tả động thái này là nhằm chuẩn bị cho chiến tranh.

Ngày 9/3, Ken Gause, chuyên gia người Mỹ, Giám đốc Nhóm các vấn đề Quốc tế tại CNA - một tổ chức nghiên cứu liên quan đến quốc phòng ở Alexandria, bang Virginia, nhận xét rằng nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un dường như đang tìm kiếm một ván bài có lợi hơn với Mỹ so với trước đây vì tin rằng ông đã có nhiều hơn những gì để mặc cả với Mỹ.

Chuyên gia Gause nhận xét những lời đe dọa gần đây của Triều Tiên không được xem là “sự khoa trương bình thường”. “Nó phản ánh một chiến lược phát triển của Bình Nhưỡng để can dự với Mỹ trực tiếp hơn”.

Dưới thời cố lãnh đạo Kim Jong-Il, Triều Tiên đã từng đưa ra những lời đe dọa tương tự như hủy bỏ các thỏa thuận đình chiến và không xâm lược. Tuy nhiên, những lời đe dọa gần đây khác với trước. Vì “Quyết định hủy bỏ lần này dường như vô điều kiện hơn và không phải là những thủ đoạn về ngữ nghĩa”.

Lãnh tụ Triều Tiên Kim Jong-un (thứ 3 từ phải sang) đang nhìn về phía đảo Baengnyeong nằm ở phía bắc Hàn Quốc, gần giới tuyến giữa 2 miền, trong chuyến thăm 1 đơn vị phòng thủ ở đảo Wolnae của Triều Tiên (ảnh: KCNA)

Căng thẳng xung quanh khu vực biên giới đã khiến nhiều người dân Hàn Quốc lo ngại. Một người dân bày tỏ: “Tôi không nghĩ rằng, phía Triều Tiên đe dọa. Những lời đe dọa có thể biển thành sự khiêu khích làm cho người dân chúng tôi rất lo lắng. Chúng tôi hy vọng chính phủ sẽ xây dụng một kênh đối thoại kịp thời với Triều Tiên nhằm giải tỏa mối lo lắng của chúng tôi”.

Trong mấy ngày gần đây tại Bình Nhưỡng đã xuất hiện các biểu ngữ chính trị mới. Trong đó, tấm biểu ngữ treo trên một tòa nhà chính phủ có nội dung: “Đã đến lúc cho cuộc chiến vĩ đại để thống nhất tổ quốc của chúng ta. Hãy hủy diệt toàn bộ kẻ thù của chúng ta”.

Muốn được công nhận là quốc gia hạt nhân

Mỹ và các đồng minh của Mỹ tập trung vào việc phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên, nhưng Bình Nhưỡng lại quan tâm nhiều hơn tới việc đàm phán về một chế độ hòa bình và mục tiêu là Triều Tiên được công nhận như một cường quốc hạt nhân.

Chuyên gia phân tích, ông Gause cho rằng: “nhà lãnh đạo Triều Tiên không thể thoái lui từ chiến lược hiện tại vì như vậy, đặc biệt là trước áp lực của thế giới, sẽ làm suy yếu tính hợp pháp và sự lãnh đạo của mình. Bình Nhưỡng đang tiếp tục chuyền quả bóng sang sân Mỹ. Thật khó dự đoán liệu một cuộc đụng độ vũ trang sẽ xảy ra sớm hay không, liệu tình hình căng thẳng gia tăng trên bán đảo Triều Tiên có thể còn có nhiều cơ hội cho những nỗ lực ngoại giao để tái khởi động các cuộc đàm phán hay không”.

Phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Triều Tiên còn nói nước này có thể sẽ thực hiện cuộc tấn công hạt nhân phủ đầu chống lại kẻ thù trong trường hợp Bình Nhưỡng bị tấn công. “Vì Mỹ sắp châm ngòi một cuộc chiến hạt nhân, chúng tôi sẽ thực hiện quyền của mình bằng cách tiến hành cuộc tấn công hạt nhân phủ đầu vào sào huyệt của những kẻ gây sự nhằm bảo vệ quyền lợi tối cao của chúng tôi”.

Các nhà phân tích cho rằng, trở thành quốc gia hạt nhân đã là mục tiêu bất di bất dịch của Triều Tiên nhằm khẳng định vị thế của mình với Hàn Quốc và khu vực Đông Bắc Á.

 Muốn đàm phán trực tiếp với Mỹ

Chuyên gia Ken Gause còn cho biết chuyến đi của cựu ngôi sao bóng rổ NBA Dennis Rodman đến Triều Tiên hồi tuần trước cho biết nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un nói rằng: “ông muốn một cuộc gọi điện thoại từ Tổng thống Barack Obama”.

Ông Gause đề nghị: “Mỹ cần thăm dò các cách thức tham gia trong tương lai của Triều Tiên và nên bắt đầu với việc trở lại các cuộc gặp theo các kênh. Tôi nghĩ chuyến đi của Rodman thực sự rất thú vị và hữu ích”.

Một diễn biến khác, trong chuyến công du tới Trung Đông của Ngoại trưởng Mỹ John Kerry cũng bày tỏ hy vọng rằng nhà lãnh đạo Triều Tiên sẽ tham gia vào “các cuộc đối thoại, đàm phán hợp pháp”.

Cũng theo, ông Gause, một loạt ngôn từ mạnh mẽ đe dọa bằng quân sự của Triều Tiên trong lần này phản ánh những ý định táo bạo hơn của Kim Jong Un. Chẳng hạn như, đã đặt tên lửa đạn đạo liên lục địa mang đầu hạt nhân ở chế độ chờ trên bệ phóng…

Với việc cắt đứt “đường dây nóng” trực tiếp với Seoul của Bình Nhưỡng lần này có thể là sự “nhấn mạnh mức độ nghiêm trọng của lời đe dọa”. Hình như ông Kim Jong Un đang cố gắng chơi một “nước cờ” với Mỹ táo bạo hơn cha của mình.

Như vậy, với những động thái mới của Triều Tiên sau khi LHQ thông qua lệnh trừng phạt về vụ thử hạt nhân hồi tháng trước cho thấy: Triều Tiên đã có bước đột phá chiến lược để thoát khỏi vòng khương tỏa của Mỹ đối với họ, trên cơ sở tiềm lực hạt nhân được gia tăng trong mấy năm gần đây. Vì thế, các nhà phân tích cho rằng chìa khóa cho việc giải tỏa căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên hiện đang nằm trong tay của cả Mỹ và Triều Tiên./.