Tấn công IS, Tổng thống Obama “đặt cược” sự nghiệp chính trị của mình?

Theo Reuters, trong tuyên bố đưa ra ngày 23/9, Tổng thống Mỹ Barack Obama đã thể hiện sự rất tự tin của mình bằng việc đưa ra vài lời đùa cợt. 

Lý do cho sự hài hước của ông Obama có thể là do Tổng thống Mỹ nhận thấy rằng nỗ lực ngoại giao lần này của ông đã được đền đáp với sự tham gia của 5 nước Arab vào liên minh chống IS tại Syria. 

Nhiều ngôi nhà tại Syria tan hoang sau các cuộc không kích của IS (Ảnh Reuters)

Điều này được thể hiện thông qua hành động đầu tiên khi đến New York để tham dự Hội nghị về biến đổi khí hậu tại Liên Hợp Quốc là đích thân cám ơn đại diện của 5 nước nói trên. 

Tuy nhiên, trong bối cảnh Đảng Dân chủ của ông Obama đang phải vật lộn để duy trì được quyền kiểm soát tại Thượng viện khi mà cuộc bầu cử Quốc hội Mỹ đang đến gần, việc phát động cuộc chiến mới có thể trở thành “chướng ngại” lớn cho cả Tổng thống Mỹ và Đảng Dân chủ nếu kết quả của nó không được như mong đợi. 

Chiến dịch chống IS tại Syria nếu thất bại có thể “châm ngòi” cho các Nghị sỹ Đảng Dân chủ theo đường lối phản chiến quay sang ủng hộ Đảng Cộng hòa. 

Hơn thế nữa, bất kỳ vấn đề nào xảy ra trong quá trình tấn công Syria cũng sẽ khiến tỷ lệ ủng hộ ông Obama, vốn chỉ còn ở mức 40%, giảm xuống đáng kể và sẽ giúp Đảng Cộng hòa dễ dàng giành quyền kiểm soát Thượng viện. 

Ban đầu, Tổng thống đã “ghi điểm” khi cả hai Đảng đều ủng hộ hành động không kích IS tại Syria của mình cũng như việc các cuộc thăm dò gần đây cho thấy nhiều người Mỹ tỏ ý hài lòng khi Tổng thống Obama có những hành động đáp trả IS sau vụ hai nhà báo Mỹ bị tổ chức này hành quyết. 

Người đứng đầu của tổ chức thăm dò bầu cử Gallup Frank Newport cho biết mặc dù các cuộc thăm dò vào ngày 20-21/9 cho thấy đa phần người dân Mỹ ủng hộ hành động không kích của Mỹ, tuy nhiên “vẫn chưa rõ liệu sau này người dân Mỹ có tiếp tục ủng hộ Tổng thống Mỹ nữa hay không”.

Theo kết quả của một cuộc thăm dò do Reuters/Ipsos công bố ngày 12/9, nhiều người Mỹ ủng hộ việc Tổng thống Obama quyết định không kích IS, tuy nhiên họ không muốn chiến dịch này kéo dài. 

Hơn thế nữa, Tổng thống Obama được cho là cũng gặp khó khăn với Quốc hội Mỹ khi mà cả hai viện đều nhất trí trao quyền tấn công IS cho ông Obama nhưng lại giới hạn thời gian để quân đội Mỹ trang bị và huấn luyện cho phe đối lập Syria chỉ trong vòng 2 tháng và nhiều Nghị sỹ Mỹ sẵn sàng nêu lên vấn đề này sau cuộc bầu cử Quốc hội vào tháng 11 tới. 

“Tổng thống Mỹ có vai trò giúp nước Mỹ thoát ra khỏi các cuộc chiến tranh chứ không phải là bị lôi kéo vào các cuộc chiến”, ông James Goldgeier, Trưởng khoa Các vấn đề Quốc tế, Đại học American University, cho biết và nói thêm rằng: “Việc không kích Syria là khá mạo hiểm nhưng đã có rất nhiều người ủng hộ việc Mỹ cần phải làm một điều gì đó nên tôi nghĩ rằng kết quả của cuộc không kích này sẽ ảnh hưởng nhiều đến chiếc ghế Tổng thống”. 

Tổng thống Obama, người một năm trước tuyên bố sẽ không không kích Syria, đã phải thay đổi quan điểm của mình. Tại thời điểm đó, ông Obama không nhận thấy bất kỳ “lợi lộc” gì khi dấn thân vào cuộc nội chiến tại Syria. 

Tuy nhiên, trước việc IS đang trỗi dậy mạnh mẽ, Tổng thống Obama đã buộc phải làm một việc mà thông thường ông hết sức tránh né, trở thành một Tổng thống Mỹ tham gia vào một cuộc chiến. 

Mặc dù vậy, ông Obama cũng thận trọng để đảm bảo rằng Mỹ không hành động một mình. 

Tuy nhiên, thách thức hiện bay đối với ông Obama là phải vạch ra một lộ trình đàm phán khôn khéo tại Trung Đông để đảm bảo rằng Tổng thống Syria Bashar al-Assad không can thiệp vào việc Mỹ tấn công các mục tiêu của IS. 

Nhiều quan chức Mỹ đã bày tỏ nghi ngờ rằng ông al-Assad có thể làm được gì bởi quân Chính phủ Syria không thực sự kiểm soát khu vực mà Mỹ đang không kích. 

Ngoài ra, Tổng thống Obama cũng cần phải đảm bảo rằng Thủ tướng Iraq Haider al- Abadi sẽ tiếp tục quá trình thành lập Chính phủ hòa giải với sự tham gia của người Sunni. 

Hơn thế nữa, việc quan trọng nhất đối với Tổng thống Obama là phải huấn luyện và trang bị cho phiến quân Syria để họ có thể giữ được những vùng đất mà Mỹ đã giành lại được cho họ sau các cuộc không kích. 

Ông Blaise Misztal, Giám đốc Chính sách Đối ngoại thuộc Trung tâm Chính trị lưỡng Viện Quốc hội Mỹ cho biết có thể lúc này Quốc hội Mỹ ủng hộ ông Obama, tuy nhiên “việc không kích càng kéo dài thì sự ủng hộ này sẽ càng giảm dần”./.