Bố trí đất tái định cư Dự án cao tốc Bắc Nam qua Quảng Trị lại thất hứa với dân

Sau nhiều lần gia hạn, UBND tỉnh Quảng Trị tiếp tục ra tối hậu thư, yêu cầu các địa phương phải giao đất tái định cư cho dân trước ngày 31/3 này. Tuy nhiên, tiến độ thi công các khu tái định cư vẫn còn ngổn ngang, khó đáp ứng yêu cầu.

Căn nhà của bà Nguyễn Thị Trúc, ở thôn Vĩnh An, xã Cam Hiếu, huyện Cam Lộ, tỉnh Quảng Trị nằm giữa tim đường Dự án cao tốc Bắc - Nam phải giải tỏa trắng. Gia đình bà đồng thuận với chủ trương giải tỏa nhưng đến nay chưa thể di dời nhà, bàn giao đất, vì chưa nhận tiền đền bù và chưa có đất tái định cư. Từ ngày khởi công dự án, gia đình bà sống trong cảnh thấp thỏm chờ đợi, đi không được, ở cũng không xong. Bà Trúc mệt mỏi vì tiến độ xây dựng khu tái định cư quá chậm.

“Quá trì trệ luôn, đến nay đã 2 năm rồi, gia đình không được cơi nới, xây mới nhà, trồng cây, chăn nuôi gì cũng không được. Trong 2 năm đó rất trì trệ, mệt mỏi lắm. Phải có đất tái định cư để người dân làm, có làm nhà tạm thì phải đất của mình được giao. Giá đền bù cũng chưa thỏa đáng, mình vào khu tái định cư cũng phải nộp tiền tương đối lớn”, bà Trúc bày tỏ.

Đến nay, 15 hộ dân đầu tiên bàn giao mặt bằng từ cuối năm 2022 để phục vụ lễ khởi công dự án cao tốc Bắc - Nam tại Quảng Trị vẫn phải ở nhà tạm, thuê nhà ở hoặc ở nhà người thân. Bà Phạm Thị Thùy Linh, ở xã Cam Hiếu, huyện Cam Lộ, một trong những hộ dân đầu tiên bàn giao mặt bằng, hiện đang ở nhà tạm. Đã 2 cái Tết trôi qua, gia đình bà sống lay lắt trong nhà tạm khung thép mái tôn. Mùa hè nắng nóng, mùa mưa nước xối lộp độp trên mái tôn, cả nhà không ai ngủ được. Mỗi lần gió bão, cả nhà lại thêm một lần di chuyển sang nơi khác trú tránh. Bà Phạm Thị Thùy Linh buồn bã nói rằng, gia đình mình tiên phong trong việc giải tỏa nay phải chịu nhiều thiệt thòi.

“Lúc dời nhà đi họ cam kết 3 tháng sẽ có đất cho dân ở, nhưng sau 3 tháng cũng không có, 6 tháng cũng không thấy. Ở tạm như thế này rất lo nên tôi điện bên Ban Giải phóng mặt bằng của huyện, hứa tháng 6, rồi lại hứa đến tháng 9, nhưng cuối năm 2023 cũng không xong. Hiện nay, gia hạn đến cuối tháng 3 này là bàn giao đất tái định cư nhưng không biết có xong để làm nhà hay không”, bà Linh bức xúc.

Dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông, đoạn qua tỉnh Quảng Trị dài 32,53 km, đi qua 3 huyện Vĩnh Linh, Gio Linh và Cam Lộ. Tỉnh Quảng Trị xây dựng 9 khu tái định cư để bố trí cho 351 hộ dân bị giải tỏa do ảnh hưởng dự án này. Thế nhưng cho đến nay, vẫn chưa có hộ dân nào nhận được đất tái định cư. Sự chậm trễ trong giao đất tái định cư ảnh hưởng đến tiến độ thi công Dự án cao tốc Bắc - Nam. Hầu hết các đoạn cao tốc đi qua khu dân cư bị "đứng bánh" do vướng nhà dân.

Ông Trần Kim Tiến, Giám đốc Ban quản lý Dự án, phát triển quỹ đất và Cụm công nghiệp huyện Cam Lộ, tỉnh Quảng Trị cho biết, hiện nhiều hộ dân trong diện giải tỏa chưa thống nhất giá đền bù và giá mua đất tái định cư. Nhiều người cho rằng, giá đền bù thấp nhưng giá mua lại lô đất tái định cư quá cao.

“Trước đây, huyện thực hiện Dự án cao tốc đoạn Cam Lộ - La Sơn, tỉnh áp dụng giá đất tái định cư theo mức cũ, thấp hơn. Hiện nay, áp dụng theo quy định mới, giá đất tái định cư cao, nên người dân có sự so sánh, chưa đồng thuận. Quá trình triển khai, huyện tiếp tục tuyên truyền, vận động để người dân đồng thuận, bàn giao mặt bằng cho đơn vị thi công", ông Tiến cho hay.

Năm 2023, UBND tỉnh Quảng Trị đã nhiều lần đốc thúc và gia hạn tiến độ xây dựng các khu tái định cư nhưng đến cuối năm vừa qua cũng không hoàn thành. Đầu năm 2024, UBND tỉnh Quảng Trị tiếp tục có văn bản yêu cầu 3 huyện Vĩnh Linh, Gio Linh và Cam Lộ phải hoàn thành các khu tái định cư trước ngày 20/1 rồi cũng không đúng hẹn. Mới đây, UBND tỉnh này tiếp tục ra tối hậu thư, yêu cầu các địa phương hoàn thành các khu tái định cư vào ngày 31/3.

“UBND tỉnh giao cho các huyện làm chủ đầu tư giải phóng mặt bằng và làm các khu tái định cư. Từ tháng 6 năm 2023, tỉnh đã phê duyệt các khu tái định cư nhưng đến nay không hoàn thành và tiếp tục gia hạn. Hiện nay triển khai phương án tạm cư, phấn đấu hoàn thành khu tái định cư trong tháng 3 và tháng 6 phải hoàn thành các khối lượng còn lại để bàn giao mặt bằng thi công, theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ phải hoàn thành dự án cao tốc trong năm 2025”, ông Lê Đức Tiến, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị cho biết.

UBND tỉnh Quảng Trị cũng yêu cầu các địa phương bố trí tạm cư để vận động dân di dời, bàn giao mặt bằng trước ngày 31/3. Trong thời gian tạm cư chờ xây dựng nhà ở trong các khu tái định cư, mỗi hộ được tỉnh hỗ trợ 2 triệu đồng/tháng tiền thuê nhà. Thế nhưng, phương án này khó triển khai, bởi đa số người dân làm nông nghiệp. Nhà ở cũng là nơi sản xuất, chăn nuôi gia súc, gia cầm, cất trữ lúa gạo, máy cày, tư liệu sản xuất… Vì thế, ở vùng nông thôn rất khó tìm nhà để thuê làm nơi tạm cư. Vậy là, người dân tiếp tục chờ đất tái định cư, còn chủ đầu tư, nhà thầu lại chờ mặt bằng để thi công Dự án cao tốc Bắc - Nam.