Australia và New Zealand cam kết hỗ trợ các nước trong khu vực tiêm vaccine

Hai bên thảo luận về một loạt các vấn đề cùng quan tâm và khẳng định sự hợp tác nhằm ủng hộ việc triển khai tiêm vaccine ngừa Covid-19 cho các nước trong khu vực. Thủ tướng Australia Scott Morrison và Thủ tướng New Zealand Jacinda Ardern tái khẳng định tầm quan trọng của mối quan hệ song phương, đặc biệt trong giai đoạn hai nước cũng như cả thế giới đang phải ứng phó với dịch Covid-19.

Ngoài các nội dung về tăng cường quan hệ song phương, phối hợp trong việc hỗ trợ các nước Thái Bình Dương, biến đổi khí hậu và môi trường, trong chuyến thăm này, hai nhà lãnh đạo cũng cam kết cung cấp vaccine ngừa Covid-19 và hỗ trợ chương trình tiêm chủng của các nước trong khu vực.

Tuyên bố chung được hai nhà lãnh đạo đưa ra sau cuộc hội đàm cho biết, hai nước sẽ tiếp tục cùng hợp tác trong việc mua và triển khai tiêm vaccine cho các nước trong khu vực thông qua Sáng kiến vaccine toàn cầu COVAX. Hai nước cũng khẳng định việc tiếp tục sử dụng nhiều cơ chế khác nhau để đảm bảo và cung cấp vaccine thông qua việc hỗ trợ trực tiếp, thông qua COVAX hay các cơ quan đa phương như UNICEF cho từng quốc gia. Không chỉ cung cấp vaccine, Australia và New Zealand còn hỗ trợ toàn diện bao gồm vật tư y tế, lập kế hoạch, đào tạo, truyền thông và bảo quản vaccine an toàn. Australia và New Zealand sẽ tiếp tục làm việc với các đối tác trong khu vực để đánh giá lại nhu cầu khi hoàn cảnh thay đổi.

Một trong những chủ đề mà dư luận rất quan tâm trong chuyến thăm New Zealand của Thủ tướng Australia đó là Trung Quốc. Phát biểu tại cuộc họp báo sau hội đàm, cả hai nhà lãnh đạo đều né tránh đề cập trực tiếp mối quan hệ với Trung Quốc song khẳng định sự thống nhất quan điểm trong vấn đề thương mại và nhân quyền. Đồng thời Thủ tướng Australia Scott Morrison cho biết sẽ không có bên nào thành công khi tìm cách chia rẽ hai nước vì hai bên “kiên quyết cùng nhau ủng hộ các nguyên tắc mà người dân Australia và New Zealand đã đấu tranh và điều này sẽ được tiếp tục”.

Một chủ đề khác cũng được hai nhà lãnh đạo quan tâm trong cuộc gặp là vấn đề Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương và an ninh toàn cầu. Trong tuyên bố chung, Thủ tướng Australia và New Zealand nhắc lại cam kết trong việc hỗ trợ một khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương gồm các quốc gia có chủ quyền, là nơi có các thể chế khu vực vững mạnh, và tôn trọng các quy tắc, chuẩn mực quốc tế, là nơi các quốc gia chủ quyền có thể theo đuổi lợi ích của mình mà không bị ép buộc. Hai Thủ tướng cũng bày tỏ cam kết thúc đẩy phê chuẩn và thực hiện Hiệp định Đối tác  Kinh tế Toàn diện (RCEP), cũng như đàm phán nâng cấp và hiện đại hóa Hiệp định Thương mại tự do ASEAN-Australia-New Zealand.

Tuyên bố chung cũng khẳng định, Australia và New Zealand cũng sẽ tiếp tục hợp tác với các đối tác ở khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương nhằm giữ vững chủ quyền trong thời đại cạnh tranh chiến lược ngày càng gia tăng. Hai nước cũng tái khẳng định quyết tâm và chia sẻ các cách tiếp cận tương tướng để chống lại sự can thiệp của nước ngoài.

Trong tuyên bố chung, Thủ tướng Australia và New Zealand cũng bày tỏ sự quan ngại sâu sắc về những diễn biến ở Biển Đông, bao gồm việc tiếp tục quân sự hóa các khu vực có tranh chấp và tăng cường các hoạt động gây bất ổn trên biển. Hai Thủ tướng cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của tự do hàng hải và hàng không đồng thời nhấn mạnh các vùng biển phải phù hợp với Công ước của Liên hợp Quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS) và kêu gọi các tất cả các bên tôn trọng và thực hiện các quyết định được đưa ra thông qua các cơ chế giải quyết tranh chấp của UNCLOS.

Thủ tướng Australia và New Zealand đã nhắc lại tầm quan trọng của Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông và phù hợp với luật pháp quốc tế, đặc biệt là UNCLOS; không phương hại đến quyền và lợi ích của bên thứ ba và hỗ trợ kiến trúc khu vực hiện có và bao trùm./.