Bầu cử Kosovo - tiến trình khó khăn

Cuộc bầu cử này có sự tham gia lần đầu tiên của cộng đồng thiểu số người Serbia kể từ năm 2008. Đây được xem là phép thử quan trọng đối với thỏa thuận bình thường hóa giữa Serbia và tỉnh li khai Kosovo. Tuy nhiên, bạo lực và tỷ lệ cử tri đi bỏ phiếu thấp có nguy cơ phá hỏng cuộc bầu cử. 

Cuộc bầu cử diễn ra trong điều kiện an ninh được thắt chặt. Hơn 5.000 cảnh sát Kosovo cũng như phái bộ dân sự của Liên minh châu Âu đã được huy động để đảm bảo an ninh cho cuộc bầu cử.

Rất ít người Kosovo quan tâm đến cuộc bầu cử (Ảnh AFP)

Đặc biệt, tại khu vực phía Bắc Kosovo, nơi có đông người Serbia sinh sống, số lượng cảnh sát được triển khai dày đặc hơn các nơi khác. Cuộc bầu cử đánh dấu lần đầu tiên kể từ khi Kosovo tuyên bố độc lập khỏi Serbia đầu năm 2008, cộng đồng thiểu số người Serbia đang sinh sống tại tỉnh li khai này được quyền tham gia bỏ phiếu và ứng cử vào các vị trí lãnh đạo. Đây là thành quả thương lượng giữa chính phủ Serbia và Kosovo, dưới sự trung gian của Liên minh châu Âu.

Tuy nhiên, theo một số nhà quan sát quốc tế, phép thử cộng sinh đầu tiên giữa hai cộng đồng này đã diễn ra không mấy suôn sẻ. Trong suốt ngày bầu cử, các nhóm cực hữu đã đưa ra nhiều cảnh báo, cũng như đe dọa nhằm ngăn cản cử tri người Serbia đi bỏ phiếu.

Sự cố nghiêm trọng nhất đã xảy ra vài tiếng trước khi đóng hòm phiếu ở khu vực bầu cử Kosovska Mitrovica khi các nhóm cực hữu người Serbia xâm nhập vào 3 địa điểm bỏ phiếu, đánh những người có mặt ở đó, phá hủy phiếu bầu và tất cả các tài liệu tại hiện trường. Bạo lực khiến các địa điểm bỏ phiếu ở phía Bắc phải đóng cửa sớm hơn một giờ so với qui định.

Ứng cử viên thị trưởng Kosovska Mitrovica Krstimir Pantic nói: “Những hành vi tấn công này cho thấy, còn rất nhiều vấn đề, khó khăn phải vượt qua, song điều quan trọng là người dân thể hiện thái độ kiềm chế và quyết tâm đi bỏ phiếu bất chấp trở ngại, hay những âm mưu phá hoại”.

Chính phủ Serbia đã lên án hành động bạo lực của những nhóm Serbia quá khích, đồng thời kêu gọi cộng đồng quốc tế can thiệp.

Cùng với bạo lực là tỷ lệ cử tri Serbia đi bỏ phiếu khá thấp. Thống kê cho thấy, chỉ có từ 7-12% cử tri Serbia ở vùng phía Bắc Kosovo đi bầu, so với hơn 50% cử tri người thiểu số Serbia sống tản mát ở nhiều nơi khác trong tỉnh này đến các điểm bỏ phiếu.

Đây là một kết quả buồn khi tỷ lệ cử tri người Serbia được xem là có ý nghĩa quan trọng đối với thành công của cuộc bầu cử. Mặc dù phản đối Kosovo tuyên bố độc lập, song chính quyền Serbia vẫn ủng hộ cuộc bầu cử lãnh đạo chính quyền tỉnh này, đồng thời kêu gọi cộng đồng người Serbia ở Kosovo đi bầu cử và tham gia chính quyền các cấp ở tỉnh.

Trên thực tế, cuộc bầu cử địa phương lần này được xem là "phép thử cộng sinh" giữa Chính phủ Serbia và chính quyền Kosovo sau khi Liên minh châu Âu (EU) giúp hai bên đạt được thỏa thuận về tiến hành đàm phán nhằm bình thường hóa quan hệ song phương bắt đầu từ tháng 4 qua.

Liên minh châu Âu coi cuộc bầu cử này có tầm quan trọng quyết định đối với tương lai của Kosovo và là "yếu tố quan trọng" trong tiến trình bình thường hóa quan hệ giữa tỉnh này với nước Cộng hòa Serbia. Đây cũng là điều kiện hàng đầu để Ủy ban châu Âu cho phép Serbia liên kết với Liên minh châu Âu.

Trưởng phái đoàn quan sát viên Liên minh châu Âu Roberto Gualtieri nói: “Cuộc bầu cử có ý nghĩa rất quan trọng đối với người dân Kosovo cũng như củng cố nền dân chủ tại Kosovo. Không những thế đây còn là một sự kiện có ý nghĩa quan trọng đối với tiến trình bình thường hóa quan hệ giữa Kosovo và Serbia. Điều đáng vui mừng nhất là người dân đã được bị bỏ phiếu, được quyết định những đại diện cũng như tương lai của mình”.

Dự kiến, các kết quả bầu cử sơ bộ sẽ được công bố vào ngày 6/11 tới./.