Mỹ - Iran thiện chí nối lại đàm phán hạt nhân, thế giới nhiều hy vọng

Trong 2 ngày thăm Iran (24-25/6), với những cuộc họp kéo dài nhiều giờ đồng hồ, Đại diện cấp cao về Chính sách An ninh và Đối ngoại của Liên minh châu Âu – ông Josep Borrell đã đạt được kết quả như ý, là thuyết phục thành công Mỹ và Iran trở lại tiến trình đàm phán hạt nhân. 

Phát biểu trong họp báo sau cuộc gặp với Ngoại trưởng Iran, ông Borrell cho biết:  “Chúng tôi vừa kết thúc cuộc họp cách đây vài phút và chúng tôi đã tìm cách gỡ rối tình hình. Và trong những ngày tới, khi tôi nói như vậy, tôi muốn nhấn mạnh là ngay lập tức, chúng tôi sẽ bắt đầu lại các cuộc thảo luận đã dừng trong ba tháng qua. Mỹ và Iran sẽ trở lại đàm phán gián tiếp với sự hỗ trợ của tôi và nhóm của tôi với tư cách là điều phối viên. Đó là một tin tốt và chúng ta hãy hy vọng rằng điều này sẽ đưa thỏa thuận hạt nhận trở lại đi đúng hướng.”

Ông Josep Borrell đánh giá cao thiện chí từ cả phía Iran và Mỹ ở thời điểm hiện tại. Tuy nhiên, ông vẫn nhấn mạnh, các bên cần phải vượt qua những khó khăn về mặt chính trị để đạt được kết quả cuối cùng. Theo ông, những lợi ích kinh tế cho Iran nếu đạt được thỏa thuận không cần bàn cãi.

Về phần mình, Ngoại trưởng Iran Hossein Amirabdollahian cũng nhấn mạnh, nước này cần nhận được đầy đủ các lợi ích kinh tế từ thỏa thuận hạt nhân năm 2015.

“Chúng tôi tái khẳng định rằng trước hết chúng tôi đã chuẩn bị sẵn sàng để nối lại các cuộc đàm phán trong những ngày tới. Điều quan trọng đối với Iran là phải nhận được đầy đủ các lợi ích kinh tế từ thỏa thuận hạt nhân. Những gì ảnh hưởng đến điều này là điều không thể chấp nhận được. Chúng tôi sẽ tìm cách giải quyết các vấn đề còn tồn đọng trong đàm phán. Chúng tôi hy vọng cụ thể rằng Mỹ lần này sẽ đưa ra những quyết định phù hợp, để đạt được một thỏa thuận và thực hiện nó một cách có trách nhiệm.”

Còn theo Tổng thống Iran Ebrahim Raeisi, Iran sẽ không từ bỏ các cuộc đàm phán để gỡ bỏ các lệnh trừng phạt nhằm vào nước này. Các lệnh trừng phạt cần được gỡ bỏ càng sớm, càng tốt. Mỹ và các nước châu Âu cần tuân thủ đầy đủ các điều khoản của thỏa thuận hạt nhân 2015.

Về phía Mỹ, người phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia Nhà Trắng John Kirby cho biết, quan điểm của chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden từ trước đến nay không có gì thay đổi, rằng thỏa thuận hạt nhân 2015 là cách tốt nhất để ngăn chặn Iran có được vũ khí hạt nhân. Mỹ hi vọng Iran tuân thủ trở lại thỏa thuận này.

Truyền thông Iran đưa tin, cuộc đàm phán tới đây giữa Mỹ và Iran với sự điều phối của EU sẽ không diễn ra ở Vienna, Áo, do nó không diễn ra ở định dạng P4+1 như trước với việc Mỹ tham gia gián tiếp. Nhiều đồn đoán, cuộc đàm phán sẽ diễn ra ở một quốc gia gần với Iran trong vùng Vịnh.

Sau gần 1 năm đàm phán, hồi tháng 3 vừa qua, các bên tham gia đàm phán là Iran và nhóm P5+1 đã ở rất gần với 1 thỏa thuận để hồi sinh thỏa thuận hạt nhân Iran 2015. Nhưng những bất đồng cuối cùng đã không được giải quyết, trong đó có việc Mỹ từ chối loại Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran ra khỏi danh sách khủng bố. Thế giới đang rất kỳ vọng vào việc các bên trở lại đàm phán và có thể đi đến một kết quả cuối cùng; đặc biệt trong bối cảnh Iran có thể xuất khẩu dầu ra thế giới, giúp hạ nhiệt phần nào giá dầu đang leo dốc hiện nay. Và sâu sa hơn, thế giới sẽ tránh được một điểm nóng có nhiều nguy cơ nổ ra xung đột./.