Nguy cơ IS vượt ngục ở Iraq và Syria: Bóng ma khủng bố trỗi dậy?

Trong khi Tổng thống Mỹ Donald Trump cảnh báo về tình trạng khẩn cấp này, ông cũng áp dụng thêm các biện pháp thời gian gần đây và đe dọa sẽ thả các tay súng ở biên giới các quốc gia châu Âu nếu các nước này không để họ hồi hương.

Các thành viên IS trong một nhà tủ nhỏ ở Mosul, Iraq. Ảnh: AP

Đại sứ Mỹ phụ trách vấn đề chống khủng bố Nathan Sales cũng dấy lên hồi chuông cảnh báo về các tù binh IS hôm 24/9 song không cho biết liệu Mỹ có kế hoạch thực hiện đe dọa trên của Tổng thống Trump hay không.

"Không thể đoán trước được điều gì sẽ xảy ra ở Syria trong 2 tháng hoặc 6 tháng nữa kể từ bây giờ. Bạn có thể tưởng tượng ra mọi viễn cảnh có thể xảy ra", ông Sales nhận định với ABC News đồng thời nói thêm rằng: "Chúng tôi không thể khẳng định rằng tình hình tương đối ổn định hiện nay sẽ kéo dài trong bao lâu".

Viện Nghiên cứu Chiến tranh Mỹ khẳng định hôm 24/9 rằng IS "đang chuẩn bị cho việc các tay súng trung thành và những người đi theo tổ chức khủng bố này được thả khỏi các nhà tù và các trại tị nạn trên khắp Syria và Iraq".

Nhóm khủng bố này cũng đang gây quỹ và tổ chức lực lượng trong một số khu trại, trong đó có trại al Hawl ở phía bắc Syria - nơi có khoảng 70.000 người, chủ yếu là phụ nữ và trẻ em sinh sống sau khi chạy khỏi thành trì của IS, báo cáo của Viện Nghiên cứu Chiến tranh cho biết.

Các quan chức Mỹ ước tính rằng ngoài 8.000 tay súng là người Syria và Iraq, có khoảng 2.000 tay súng nước ngoài bị giam giữ trong các khu trại, phần lớn do lực lượng người Kurd giám sát.

Đại sứ Sales cho biết Mỹ đã nghe được "một số bài báo về tình trạng hỗn loạn" trong trại al Hawl và một số khu trại khác, cũng như chứng kiến "một số nỗ lực vượt ngục" trong những tháng qua, đồng thời nhận định thêm tất cả điều đó đã "khiến tình hình ngày càng cấp bách trong việc tạo điều kiện cho quá trình hồi hương" của các tù binh IS ở đây.

Trong nhiều tháng nay, Mỹ đã hối thúc các quốc gia trên khắp thế giới chấp nhận cho các tù binh IS hồi hương hoặc tiếp nhận họ về nước để xét xử hay giúp họ tái hòa nhập xã hội.

Tổng thống Trump thậm chí đã đưa ra một thông điệp mạnh mẽ rằng nếu các quốc gia không tiếp nhận các tù binh IS, Mỹ sẽ để những người này tràn sang các biên giới của họ.

"Những kẻ này chủ yếu đến từ châu Âu và chúng tôi đã giúp đỡ họ quá nhiều rồi. Giờ thì châu Âu phải đưa ra quyết định của họ. Nếu không chúng tôi sẽ thả những tù binh IS này ở biên giới".

Trong khi Tổng thống Trump dọa thả các tay súng IS ở biên giới thì các quan chức Mỹ cũng hối thúc các quốc gia đối tác tiếp nhận những người này và tạo ra một số thay đổi trong hệ thống tư pháp để xét xử họ một cách hợp lý.

Tuy nhiên, theo ông Sales, Mỹ sẽ không chấp nhận tiếp nhận bất kỳ tay súng nước ngoài nào để xét xử họ tại Mỹ, cũng như không đồng ý đưa các tù binh này tới cơ sở giam giữ ở Vịnh Guantanamo.

"Chúng tôi không chuẩn bị để giải quyết vấn đề này cho các nước khác... Nếu một người bị ảnh hưởng bởi tư tưởng cực đoan ở nước X và tới Syria đầu quân cho IS thì đó là việc của nước X. Đó không phải là việc xảy ra trên đất Mỹ", Đại sứ Sales nhận định với ABC News.

Trong khi đó, Mỹ đang tăng cường các hoạt động an ninh tại những nhà tù IS đồng thời kêu gọi nhiều nguồn quỹ hỗ trợ hơn nữa từ các quốc gia khác, đặc biệt là các thành viên trong liên minh chống IS./.