Yemen lún sâu vào bất ổn, Mỹ sẵn sàng sơ tán sứ quán

Yemen đang lún sâu vào những bất ổn nghiêm trọng khi phiến quân người  Houthi đã tràn vào chiếm Dinh Tổng thống ở thủ đô Sanaa vào ngày hôm qua sau khi đụng độ với lực lượng bảo vệ khu dinh thự này. Sự trỗi dậy của phiến quân Houthi kể từ hồi tháng 9/2014 đang làm dấy lên những căng thẳng trên khắp Yemen, gia tăng lo ngại về những bất ổn sâu sắc hơn có thể nhấn chìm Yemen trong bối cảnh mạng lưới khủng bố Al-Qaeda vẫn tiếp tục hoành hành và mở rộng hoạt động tại quốc gia Bắc Phi này. Cộng đồng quốc tế, đặc biệt là phương Tây, Mỹ và Liên đoàn Arab hiện đang thúc giục các bên tại Yemen ngay lập tức chấm dứt thù địch.

Các lính gác tại Dinh Tổng thống Yemen cho biết họ đã rút lui sau khi các tay súng Houthi có cuộc đụng độ chớp nhoáng, còn tư dinh của Thủ tướng Yemen hiện cũng đối mặt với các cuộc tấn công từ đường phố. Trước đó, ngày 19/1, phiến quân Houthi đã giao tranh với quân đội gần Dinh Tổng thống và bao vây dinh thự của Thủ tướng Khalid Bahah tại thủ đô Sanaa, chỉ vài giờ sau khi các tay súng Hồi giáo dòng Si-ai này tấn công đoàn xe hộ tống Thủ tướng Baha. Các nguồn tin ngoại giao của Mỹ cũng cho biết, các tay súng Houthi đã bao vây dinh thự của Tổng thống Mansour Hadi và nắm quyền kiểm soát tại đây. Hiện chưa chắc chắn về tình hình của Tổng thống Mansour Hadi.

Bộ trưởng Thông tin Yemen al-Saqqaf cho biết, các vụ đụng độ xảy ra tại Dinh thự của Tổng thống Mansour Hadi có thể coi là một trong các nỗ lực của quân nổi dậy nhằm lật đổ chính phủ Yemen. Tuy nhiên, thủ lĩnh nhóm Houthi đã bác bỏ cáo buộc này, cho rằng hành động này của Houthi chỉ là nhằm bảo vệ thỏa thuận chia sẻ quyền lực, đồng thời khẳng định, nhóm này sẽ không từ bỏ bất kỳ biện pháp cần thiết nào để thực hiện thỏa thuận hòa bình và hợp tác.

Đại diện của nhóm nổi dậy cũng cho biết, nhóm này không có ý định tấn công ông Hadi và những gì đã xảy ra chỉ là hậu quả sự khiêu khích của lực lượng an ninh Tổng thống đối với nhóm nổi dậy. Nhóm nổi dậy Houthi cũng chỉ trích Tổng thống Yemen Mansour Hadi, cho rằng người đứng đầu nước này đã cố tình che đậy tình trạng tham nhũng và không chịu triển khai quân đội trong cuộc chiến chống Al-Qaeda.

Trước diễn biến tình hình an ninh nghiêm trọng tại Yemen, Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc hôm qua, đã tiến hành họp kín để thảo luận về cuộc khủng hoảng tại tại nước này, theo đề nghị của Anh. Sau cuộc họp khẩn cấp này, Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc đã ra tuyên bố lên án các vụ đụng độ giữa phiến quân Houthi và lực lượng chính phủ Yemen ở thủ đô Sanaa, đồng thời kêu gọi các bên chấm dứt sự thù địch và ngay lập tức khôi hục trật tự đất nước.

Đại sứ Chile tại Liên Hợp Quốc Barros Melet cho biết: “Các thành viên Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc bày tỏ quan ngại về cuộc khủng hoảng an ninh và chính trị nghiêm trọng tại Yemen. Các thành viên Hội đồng Bảo an kêu gọi tất cả các bên hoàn thành thỏa thuận ngừng bắn toàn diện và lâu dài, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thực thi các điều khoản của một thỏa thuận hòa bình và hợp tác quốc gia. Hội đồng Bảo an cũng kêu gọi tất cả các bên tại Yemen giải quyết bất đồng thông qua đối thoại và tham vấn, từ bỏ các hành động bạo lực nhằm đạt được các mục tiêu chính trị, kiềm chế các hành động khiêu khích.”

Đặc phái viên Liên Hợp Quốc tại Yemen, ông Jamal Benomar, hiện đang ở Qatar cũng đã nhanh chóng trở về Yemen để giải quyết tình hình. Trước đó, Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Ban Ki-moon đã thúc giục các bên giao thiệp với đặc phái viên Jaman Benoma để ông này có thể tiếp tục thực thi sứ mệnh hòa giải của Tổng thư ký và hợp tác chặt chẽ với các thành viên Hội đồng Hợp tác Vùng Vịnh (GGC) cũng như Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc.

Từ Washington, Bộ Ngoại giao Mỹ khẳng định vẫn duy trì cam kết hỗ trợ Tổng thống Mansour Hadi và chính phủ của ông, đồng thời kêu gọi chấm dứt ngay lập tức sự thù địch tại Yemen. Chính phủ Mỹ hiện rất quan tâm đến tình hình bất ổn tại Yemen bởi Washington muốn nhận được nhiều hơn sự trợ giúp của chính phủ Yemen trong các hoạt động chống khủng bố tại khu vực này, đặc biệt là tiêu diệt lực lượng Al-Qaeda trên bán đảo Arab, lực lượng nhận trách nhiệm vụ tấn công ngày 7/1 vừa qua tại Paris. Washington cho rằng, bất ổn tại Yemen có thể tạo điều kiện cho Al-Qaeda tiếp tục lộng hành và đẩy mạnh các âm mưu tấn công nhằm vào các lợi ích của Mỹ và phương Tây.

Trong một diễn biến liên quan, Mỹ sẵn sàng sơ tán sứ quán khỏi Yemen. Theo hãng tin CNN, hiện đội tàu chiến Hải quân Mỹ đang di chuyển đến Biển Đỏ để sẵn sàng cho việc sơ tán các nhân viên sứ quán Mỹ tại Yemen, do lo ngại bất ổn về an ninh./.