Căng thẳng với Iran: Mỹ điều thêm 3.000 binh sĩ và 2 tàu chiến tới Trung Đông

Tình hình căng thẳng từ việc Mỹ điều 3.000 binh sĩ và 2 tàu chiến được xem như phản ứng tăng cường từ phía Mỹ nhằm đáp trả hành vi của Iran bắt giữ các tàu buôn quốc tế hồi đầu năm cũng như việc quốc gia Hồi giáo này mới đây tuyên bố trang bị thêm hàng loạt vũ khí mới cho lực lượng hải quân.

Hạm đội 5 của Hải quân Mỹ hôm qua (7/8) thông báo, hơn 3.000 lính thủy đánh bộ và thủy thủ đã đến Biển Đỏ trên tàu tấn công đổ bộ USS Bataan, và tàu đổ bộ USS Carter Hall một ngày trước đó.

Phát ngôn viên Hạm đội 5, Tư lệnh Tim Hawkins xác nhận với giới truyền thông rằng đơn vị này sẽ bổ sung năng lực và khả năng linh hoạt đáng kể, trong quá trình Mỹ hợp tác với các đối tác quốc tế để ngăn chặn hành động gây bất ổn và giảm căng thẳng tại khu vực do hành vi “quấy rối” và bắt giữ của Iran đối với tàu buôn vào đầu năm nay.

Động thái của Mỹ diễn ra chỉ vài ngày sau khi truyền thông Iran đưa tin, để phản ứng trước những hành động can thiệp của Mỹ trên eo biển Hormuz, hải quân Iran đã được trang bị loạt vũ khí mới gồm máy bay không người lái trinh sát và tấn công, thiết bị tác chiến điện tử, bệ phóng tên lửa gắn trên xe tải, cùng hàng trăm tên lửa hành trình và tên lửa đạn đạo.

Động thái chiến lược

Mỹ đang gia tăng đáng kể sự hiện diện quân sự ở Vịnh Ba Tư, một động thái chiến lược nhằm đáp trả chương trình hạt nhân gây tranh cãi của Iran và những gì mà Mỹ coi là các “hành động gây hấn” gần đây của Iran. Nguồn tin từ quân đội Mỹ cáo buộc Iran đã bắt giữ hoặc tìm cách kiểm soát gần 20 tàu mang cờ quốc tế ở khu vực trong vòng hai năm qua. Mỹ coi các hành động này là mối đe dọa đối với an ninh hàng hải khu vực và kinh tế toàn cầu. 

Ngược lại, Iran thời gian qua cũng nhiều lần cáo buộc Mỹ cố ý làm leo thang căng thẳng bằng các hoạt động quân sự thường xuyên quanh vịnh Ba Tư. Phát biểu trong một cuộc họp báo ở Tehran ngày hôm qua, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Nasser Kanaani cảnh báo rằng, sự hiện diện quân sự của Mỹ ở Trung Đông đang làm suy yếu an ninh và ổn định khu vực, đồng thời kêu gọi các nước trong khu vực đảm bảo an toàn cho vịnh Ba Tư và vịnh Oman khỏi sự can thiệp từ các thế lực bên ngoài.

“Sự hiện diện quân sự của Mỹ trong khu vực chưa bao giờ nhằm mục đích duy trì an ninh. Thay vào đó, mục đích của họ luôn là làm trầm trọng thêm tình trạng mất an ninh và bất ổn. Do đó, quan điểm của Iran rất rõ ràng: chúng tôi tin tưởng vào khả năng của các nước vùng Vịnh trong việc đảm bảo an ninh và để thiết lập một mô hình an ninh tập thể mà không có sự hiện diện của quân đội nước ngoài.”

Mối quan hệ giữa Mỹ và Iran đặc biệt xấu đi kể từ khi Mỹ đơn phương rút khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran - có tên chính thức là Kế hoạch hành động toàn diện chung (JCPOA) - vào năm 2018, đồng thời tái áp đặt loạt lệnh trừng phạt nhằm vào quốc gia Hồi giáo này.

Mỹ và các đồng minh của nước này thời gian qua cũng ra sức tìm cách lập lại các giới hạn về phát triển hạt nhân. Mặc dù vẫn khẳng định không tìm kiếm xung đột với Iran, song Mỹ kiên quyết sẽ bảo vệ đến cùng các lực lượng và lợi ích của nước này trong khu vực.

Eo biển Hormuz, vịnh Oman, vịnh Ba Tư thời gian gần đây chứng kiến hàng loạt sự cố chạm trán giữa Mỹ và Iran cũng như các động thái cứng rắn đáp trả của đôi bên đã phần nào cho thấy vẫn hiện hữu những thách thức và nguy cơ tiềm ẩn từ cuộc chiến ngầm giữa các bên xung đột lợi ích trên các vùng biển Trung Đông.