Châu Á khó gắn bó lâu dài với dầu Nga

Phân tích dữ liệu của Nikkei Asia từ ngày 24/2 – 2/6 cho thấy, tổng cộng 290 tàu chở dầu đã rời Nga tới châu Á. Con số này tăng so với 190 tàu vào cùng thời điểm năm 2021.

Ấn Độ, Trung Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ là những nước nhập khẩu dầu từ Nga nhiều nhất, với New Delhi tăng lượng nhập khẩu gấp 8 lần và mức tăng lần lượt là 70% và 54% đối với Bắc Kinh và Ankara.

Trong khi đó, EU đã tăng cường nhập khẩu dầu từ các nguồn khác, bao gồm cả Tây Phi và Trung Đông. Cuối tháng 5, EU đã đạt được sự đồng thuận với vòng trừng phạt thứ 6 nhằm vào Nga, trong đó có lệnh cấm đối với dầu của Moscow.

“Trong khi giá dầu thô Nga đã giảm một phần, việc vận chuyển dầu của Moscow không bị thiệt hại nhiều. Nga vẫn nhận được nguồn thu nhất định từ dầu mỏ”, Tomomichi Akuta, chuyên gia kinh tế cấp cao tại Mitsubishi UFJ Research & Consulting, cho biết.

Theo công ty nghiên cứu thị trường Kpler, Trung Quốc đã nhập khẩu 1,09 triệu thùng dầu mỗi ngày từ Nga vào tháng 5 và Ấn Độ nhập khẩu 740.000 thùng. Con số này tăng đáng kể so với mức Trung Quốc và Ấn Độ nhập khẩu lần lượt 910.000 thùng và 284.000 thùng mỗi ngày vào tháng 4. Trong năm 2021, mức nhập khẩu trung bình của Trung Quốc là 725.000 thùng/ngày và chỉ 36.000 thùng/ngày đối với Ấn Độ.

Kpler ước tính khoảng 800.000 thùng dầu thô Nga được chuyển đến Trung Quốc mỗi ngày qua đường bộ và khoảng 600.000 thùng/ngày qua đường ống Đông Siberia-Thái Bình Dương và 200.000 thùng/ngày qua Kazakhstan. Hoạt động thương mại này diễn ra trước khi Nga triển khai chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine.

Nhà phân tích Giovanni Staunovo của ngân hàng UBS (Thụy Sỹ) dự đoán Ấn Độ, Trung Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ sẽ tiếp tục mua dầu thô của Nga trong tương lai do giá giảm mạnh. Tuy nhiên, Tatsufumi Okoshi, chuyên gia kinh tế cấp cao tại công ty Nomura Securities, lại cho rằng Trung Quốc và Ấn Độ khó có thể tăng đáng kể lượng dầu mua từ Nga so với mức hiện tại.

“Cả Ấn Độ và Trung Quốc đều có hợp đồng mua dầu dài hạn với các nhà cung cấp ở Trung Đông. Lập trường cơ bản của họ là mua dầu giá rẻ của Nga trên thị trường giao ngay khi thuận lợi. Tôi không nghĩ họ sẽ từ bỏ nguồn cung từ Trung Đông và mua một lượng lớn dầu từ Nga”, chuyên gia Okoshi cho biết.

Ngoài việc lên kế hoạch hạn chế mua dầu Nga, EU cũng hướng tới việc làm cho những người mua mới khó tiếp cận với dầu của Moscow. EU đã cấm các công ty bảo hiểm châu Âu bán bảo hiểm cho các tàu chở dầu của Nga trên khắp thế giới. Anh cũng tham gia vào điều khoản này.

“Việc chuyển hướng khí đốt tự nhiên của Nga từ châu Âu sang châu Á sẽ đòi hỏi phải xây dựng các đường ống dài hoặc các cảng chuyên dụng như trên đảo Sakhalin của Nga. Chuyển dầu đến châu Á sẽ yêu cầu vận chuyển bằng tàu nhưng do các lệnh trừng phạt liên quan đến cuộc chiến ở Ukraine, các công ty bảo hiểm đang từ chối bảo hiểm cho các tàu chở dầu của Nga”, Umud Shokri, nhà phân tích chính sách đối ngoại, cho biết.

Chiến sự Nga - Ukraine “vẽ lại” thị trường dầu mỏ toàn cầu

VOV.VN - Chiến dịch quân sự của Nga ở Ukraine đã định hình lại thị trường dầu mỏ trên toàn cầu khi châu Phi nắm bắt cơ hội để đáp ứng nhu cầu của châu Âu và Nga đang tăng cường khai thác các chuyến tàu để đưa dầu thô sang châu Á.

Tổn thất do châu Âu để lại

Mặc dù ảnh hưởng của các hạn chế từ châu Âu sẽ rõ ràng hơn trong những tháng tới, nhưng chiến sự Nga – Ukraine đã tạo ra một số thay đổi về việc nhập khẩu ở EU.

EU đã tăng cường nhập khẩu dầu từ các quốc gia Tây Phi như Angola, Nigeria, Cameroon, Gabon và từ các nước Trung Đông như Iraq và Saudi Arabia.

Do nhiều nhà máy lọc dầu ở châu Âu được thành lập để tinh chế dầu thô Urals, các sản phẩm thay thế tương tự sẽ đến từ Saudi Arabia và Iraq. Điều này có thể mở rộng thị trường dầu thô Trung Đông trong bối cảnh các nhà máy lọc dầu châu Á đang thu mua nhiều dầu hơn từ Nga.

Theo chuyên gia Shukri, trong ngắn hạn, các nhà sản xuất dầu Trung Đông như Saudi Arabia, UAE và Iraq sẽ không muốn làm mất ổn định mối quan hệ của các nước OPEC với Nga, nhưng về trung hạn và dài hạn, họ sẽ sẵn sàng cung cấp nhiều dầu hơn sang châu Âu.

“Chúng tôi đang mở rộng công suất sản xuất dầu thô lên 5 triệu thùng/ngày vào năm 2030 hoặc trước đó. Chúng tôi cũng xem xét việc tăng năng suất lên cao hơn nữa”, Sultan Al Jaber, Giám đốc điều hành của Công ty Dầu khí Quốc gia Abu Dhabi (ADNOC), nói.

Các nhà sản xuất Tây Phi đã phải vật lộn để tăng cường sản xuất trong vài tháng qua.

Dmitry Marinchenko, Giám đốc cấp cao tại Fitch Ratings, cho biết, Tây Phi đã hoạt động hết công suất. “Họ sẽ cần thêm các khoản đầu tư và giàn khoan. Hai quốc gia duy nhất có khả năng dự phòng nguyên liệu là Saudi Arabia và UAE”, ông Marinchenko nói.

Trong khi Trung Quốc và Ấn Độ có thể nhập phần lớn lượng dầu thô của Nga, có thể họ vẫn không bù đắp được khoảng trống do châu Âu để lại.

“2-3 triệu thùng dầu mỗi ngày của Nga có thể biến mất khỏi thị trường vào cuối năm nay vì nó sẽ mất đi và không được vận chuyển đến nước nào”, chuyên gia Marinchenko nói thêm./.

Nga sẽ “né” đòn trừng phạt dầu mỏ của EU như thế nào?

VOV.VN - Nga có một vài giải pháp để “né” đòn trừng phạt của châu Âu. Việc Nga phản ứng như thế nào đang được theo dõi chặt chẽ bởi điều này sẽ tác động đến nền kinh tế toàn cầu.