Mỹ đề nghị gửi một đơn vị phá hủy vũ khí hóa học tới Syria

Lầu Năm Góc đang đưa ra đề nghị cơ quan giám sát vũ khí hóa học trên thế giới sử dụng một đơn vị phá hủy lưu động có tên FDHS của Mỹ ở Syria nhằm vô hiệu hóa kho vũ khí độc hại tại nước này.

Hai quan chức của Lầu Năm Góc cho biết, họ đã gửi một đơn vị FDHS tới Tổ chức Cấm Vũ khí hóa học (OPCW) có trụ sở tại Hague. Các quan chức của tổ chức OPCW đang quyết định sử dụng công nghệ nào trong kế hoạch phá hủy vũ khí tại Syria.

Hồi tháng trước, đứng trước nguy cơ xảy ra một cuộc can thiệp quân sự của Mỹ vào Syria, Tổng thống Syria Assad đã đồng ý với kế hoạch hợp tác của Nga-Mỹ về việc phá hủy kho vũ khí hóa học của nước này.

Các cuộc đàm phán đầu tiên giữa Washington và Moscow tập trung bàn về cách phá hủy các kho vũ khí, bao gồm cả phương án vận chuyển ra nước ngoài. Tuy nhiên, điều này là bất hợp pháp vì hầu hết các quốc gia không được phép nhập khẩu vũ khí hóa học. Điều này dẫn tới khả năng phá hủy kho vũ khí tại chỗ là rất cao.

Syria và OPCW sẽ phải đưa ra quyết định sẽ dùng công nghệ nào để phá hủy kho vũ khí hóa học trước ngày 15/11.

Việc phá hủy sẽ phụ thuộc vào việc số lượng 1000 tấn vũ khí hóa học bao gồm cả chất độc thần kinh sarin, XV được lưu trữ như thế nào trước đó. Các đơn vị của Mỹ có thể phá hủy hóa chất hay các tiền chất với số lượng lớn nhưng không phải là vũ khí độc hại. Việc phá hủy sẽ khó khăn và mất thời gian hơn rất nhiều so với việc đốt hay vô hiệu hóa các tiền chất.

Chuyên gia vũ khí hóa học Dieter Rothbacher, người chuyên đào tạo các thanh sát viên của OPCW cho biết: “Đây là việc hết sức quan trọng, nhạy cảm và nhiều

chính phủ các nước đang muốn thúc đẩy việc này. Những đơn vị này sẽ phải làm việc tại Syria trong một thời gian dài”.

Một quan chức quốc phòng Mỹ giấu tên cho biết, để thiết lập một đơn vị FDHS phải mất khoảng 5 triệu USD.

Một quan chức quốc phòng cấp cao của Mỹ được xác nhận đã báo cáo với OPCW về đơn vị FDHS- đơn vị chuyên trách xử lý vũ khí hóa học, được phát triển tại Trung tâm Sinh Hóa Edgewood của Quân đội Mỹ rằng, đơn vị này có thể hoạt động sau 10 ngày được lắp đặt tại vị trí cần xử lý, trung tâm cho biết trên trang web của mình.

Một người giấu tên nói về đơn vị FDHS cho biết: “Đây là lựa chọn tốt nhất cho vị trí như Syria”.

Phát ngôn viên của OPCW Michael Luhan không có bình luận chính thức nào về việc này.

Hơn 20 thanh sát viên của Liên Hợp Quốc đã có mặt tại Syria và thăm dò ít nhất 20 vị trí sản xuất, lưu trữ và nghiên cứu vũ khí hóa học, trong đó có cả lãnh thổ của quân nổi dậy.

Nhiều thành viên của OPCW, trong đó có Nga, Trung Quốc, Pháp , Anh và Mỹ sẵn sàng tài trợ tiền, công nghệ và các chuyên gia để tham gia vào quá trình phá hủy kho vũ khí hóa học tại đất nước Trung Đông này.

Các chuyên gia dự đoán, việc phá hủy kho vũ khí hóa học muốn hoàn thành vào khoảng tháng 6/2014 như dự định sẽ gặp nhiều khó khăn vì vũ khí hóa học nằm rải rác tại hàng chục vị trí ở Syria, đồng thời các thanh tra nước ngoài chưa bao giờ làm việc trong điều kiện xung đột vẫn đang diễn ra.

Đơn vị FDHS do Trung tâm sinh hóa (ECBC) của quân đội Mỹ và Cơ quan giảm thiểu đe dọa quốc phòng của chính phủ xây dựng nên, được vận hành bởi một đội gồm 15 thành viên. Nó có thể phá hủy 25 tấn hóa chất mỗi ngày, nhiều đơn vị có thể hoạt động trên một vị trí và cho phép chia sẻ an ninh cùng những tài sản cần thiết khác./.